Bazıları ve özellikle de Şii çevrelerden bazı yazarlar Ebu Hüreyre'nin Emevî taraftarlığını yapmak için hadis uydurmak üzere Muaviye'den para aldığını iddia etmişlerdir. Sağlam tarihî kaynaklar, Ebu Hüreyre'nin Hz. Ali ve Ehl-i Beyt'i öven hadisleri de aktardığını kaydeder. Nitekim Ahmet b. Hanbel Müsned'inde ve Mecmeu'z-Zevâid yazarı bu tür hadislerin bir kısmını zikretmişlerdir. Hz. Hasan'ı Allah Rasûlü'nün yanına defnetmek istedikleri zaman Ebu Hüreyre'nin Mervan ile olan tartışmasını anlatan rivayet, onun Ehl-i Beyt'e karşı duyduğu sevginin derecesini ispat eden güvenilir bir tanıktır. Bu haberi İbn Kesîr tarihe dair eserinde zikretmiştir.(1)

Peki Ebu Hüreyre'nin Ali'yi yermek için uydurduğu bu hadisler ve onları aktaran güvenilir aktarıcılar nerede?! Hiç kuşkusuz bu haberler iddiacıların hayal dünyasından başka bir yerde değildir. Ebu Hüreyre'nin Hz. Peygamber'den aktardığı ve sahih olan bazı hadislerden onun müminlerin emiri Ali'ye karşı kin beslemediğini anlıyoruz. Bu hadisler ileride bazı Emevî yöneticilerinin zulüm yapacaklarına işaret etmektedir. Bu hadislerden bazıları şöyledir: Ümmetimin helâki Kureyş'ten bazı gençlerin eliyle olacaktır. Bunun üzerine Mervân: Gençler mi? diye sordu. Ebu Hüreyre ona: İstersen onların hangi aileden olduğunu isim isim sayayım, dedi.(2)

Diğer bir hadiste Allah Rasûlü şöyle buyurmaktadır: İnsanları Kureyş'in şu kolu helâk edecektir. Ashab bu söz üzerine: Bize ne emredersiniz? diye sorunca, Hz. Peygamber şöyle cevap verdi: Keşke insanlar onlardan uzak kalabilseler!(3) 

Ebu Hüreyre'nin rivayet ettiği bu ve bir önceki hadiste bazı Emevî idarecilerine karşı açık bir itiraz ve onlardan uzak durmaya bir teşvik vardır. Sahih bir haberde yer aldığına göre Ebu Hüreyre'nin şöyle dua ettiği rivayet edilmektedir: "Allah'ım altmışın yılın başından ve çoluk çocuğun iş başına gelmesinden sana sığınırım!"(4) Allah onun bu duasını kabul etmiş ve o, hicrî 58 yılında vefat etmiş ve Yezid'in halife olduğu 60. yılı ve onun yaptıkları şeyleri görmemiştir.

Tekrar belirtmek gerekirse Hz. Ali ve ailesinin faziletine, Resûl-i Ekrem ile Hasan ve Hüseyin arasındaki sevginin büyüklüğüne dair hadis rivayet eden(5) Hz. Hasan'ın Resûlullah'ın kabrinin yanına defnedilmesine razı olmayan Medine Valisi Mervân'a ağır sözler söyleyen(6) Ebû Hüreyre'nin Ali aleyhtarı olması elbette mümkün değildir.

Öte yandan Hz. Ali'nin oğlu Muhammed b. Hanefiyye'nin, ayrıca Zeynelâbidîn, Muhammed el-Bâkır, Ca'fer es-Sâdık gibi imamların, Ebû Eyyûb el-Ensârî başta olmak üzere Cemel, Sıffîn ve Nehrevan'da Hz. Ali'nin saflarında yer alan önemli kumandanların ve Şiî oldukları iddiasıyla bugünkü Şiî ansiklopedilerine alınan ilk devir muhaddislerinden bazılarının Ebû Hüreyre'den hadis rivayet etmeleri(7) ilk devir Şiîler'inin Ebû Hüreyre'yi sözüne güvenilir bir râvi olarak kabul ettiğini göstermektedir. Hz. Hasan ve Hüseyin ile onların neslinden gelenlerin, Hz. Ali'nin kardeşleri Akil ve Ca'fer ile Abdullah b. Abbas'ın soyunun, Ali taraftarı olarak bilinen ve Şiîlerce saygıyla anılan Câbir b. Abdullah, Ebû Saîd el-Hudrî, Ebû Zer el-Gıfârî, Ammâr b. Yâsir, Selmân-ı Fârisî, Huzeyfe b. Yemân, Ebû Mûsâ el-Eş'arî, Ebû Mes'ûd el-Ensârî, Cerîr b. Abdullah el-Becelî, Mikdâd b. Esved gibi sahâbîlerle onlardan rivayette bulunan tâbiîlerin Ebû Hüreyre aleyhinde herhangi bir şey söylememeleri, bu kişilerin Ebû Hüreyre'de tenkit edilecek bir taraf görmediklerini ortaya koymaktadır.

Bütün bunlara rağmen Ayetullah Humeynî'nin, Ebû Hüreyre'nin Muâviye gibi zalimlerin teşkilâtına girdiğini, onların yararına hadisler uydurmak suretiyle İslâm'a büyük zarar verdiğini ileri sürmesini anlamak güçtür.(8) Abdülhüseyin Şerefeddin el-Mûsevî'nin Ebû Hüreyre'yi karalamak maksadıyla yazdığı Ebû Hüreyre adlı kitabı(9) ise ilim adına ayrı bir talihsizliktir.(10) 

Dipnotlar

1- İbn Kesîr, el-Bidâye, 8/108.

2-Buharî, Menâkıb, 25; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 2/188.

3-Buharî, Menâkıb, 25; Muslim, Fiten, hadis nr: 74.

4-Ahmed b. Hanbel, Musned, 2/326.

5-Müslim, "Feżâʾilü'ṣ-ṣaḥâbe", 56-57; Hâkim, III, 167, 169

6-İbn Kesîr, 8/108

7-Abdülmün'im Sâlih Ali el-İzzî, s. 177-208

8-Humeynî, İslâm Fıkhında Devlet, s. 179-180.

9-Abdülhüseyin Şerefuddin el-Musevî, Ebu Hüreyre, Beyrut, 1406/1986.

10-Bkz. Yaşar Kandemir, DİA Ebu Hüreyre maddesi