Soru: Satmış oldugumuz bir urune zam gelmis. Piyasa degeri artmıs ve zamdan sonra zamlı degeriyle satılır olmus. ancak biz o urunu en son zamsız aldık. simdi piyasada genel olarak zamlı satılıyor diye bizim de onu piyasa degerinden satmamız caiz midir? Cevap:Alış-verişten maksad kâr etmek, ziyana girmemektir. Elinizdeki mala gelen zammı, satışına intikal ettirmez, eski fiyattan satmaya devam ederseniz, bu durum da birkaç defa tekrar edecek olursa size düşen, ticarî piyasadan çekilmek, sermayeyi tüketmektir. Netice bu olunca ticarî maksadın aksine bir durum tecellî etmektedir. Öyle ise, alacağınıza gelen zammı, sattığınız mala da intikal ettirmeniz, yaşayabilmenizin şartıdır. Esasen, İslâm aldatmayı haram kılmıştır. Zam gelen malı, zamlı fiyattan satınca kimseyi aldatmıyor, kimseye fâhiş kârla satmış olmuyorsunuz. Belki, malın kârını, aldığınız fiyattan değil de, alacağınız fiyattan hesap etmiş oluyorsunuz. Bunda ise fâhiş kâr yoktur. Çünkü elde ettiğiniz kâr, alacağınız malda zam ilâvesi olarak gidiyor, size normalden başkası kalmıyor. Öyle ise aldatmaktan çekinmek şart olduğu gibi, aldanmamayı da düşünmek gerek. Bu sebeple, zam gelen mala, aldığınız fiyatın üzerinden değil de, alacağınız fiyatın üzerinden kâr ilâve ederek satabilirsiniz. Bu, fâhiş kâr olmaz, belki, alacağınız mala ödeyeceğiniz fazla parayı sattığınızdan elde etme çaresi olur. Burada bir husus hatırdan çıkmamalıdır. Herhangi bir ihtiyaç malını piyasadan toplayıp darlık meydana getirmek, bu darlık sebebiyle fiyat yükselmesini temin edip, bundan istifadeyle yeni fiyattan satış yapmak caiz olmaz. Zira bunda ihtikâr neticesinde meydana getiren stokçuluk kârı vardır. İhtikâr yapmak suretiyle halkın ihtiyaçlarını pahalandıran kimseye peygamber katiller nazarıyla bakılmakta, bu muhtekirlerin mahşerde peygamber katilleriyle haşrolacakları haber verilmektedir. Demek ki kendi elinde olmayan sebepler yüzünden, yâni başkalarının yaptığı zamdan fiyat yükselten mes’ul olmaz, elindeki malı aldığı eski fiyattan değil de alacağı yeni fiyattan satabilir. Ama malı toplayıp piyasayı kasden daraltarak zammı kendisi yapamaz. (Ahmet Şahin)