Hz. Ömer radıyallahu anh'ın Müslüman olmasına vesile olan kız kardeşidir.

BABASI:

Hattab bin Nüfeyl.

ANNESÄ°:

Hanteme Binti Hâşim bin El-Mugire el-Mahzumiyye'dir. Ebu Nuaym, İbni İshak tarikiyle onun Hişam'ın kızı, Ebu Cehil'in kız kardeşi olduğunu rivayet etmiştir.

NESEBÄ°:

Fâtıma Binti el-Hattab bin Nüfeyl bin Abdiluzza bin Riyah bin Abdullah bin Kurt bin Rizah bin Adiy bin Ka'b bin Lüey bin Galib el-Kuraşi el-Adevi.

KÃœNYE VE LAKABLARI:

Künyesi Ümmü Cemil'dir. Lakabı ise Ümeyme'dir.

BAZI ÖZELLİKLERİ:

v Cahiliye devrinde iken küfürden berî kalmış bu pak hanımefendi, hiçbir zaman putlara tapmamıştır.

v Aşere-i Mübeşşere'den olan Hz. Said bin Zeyd ile evliydi.

v İlk Müslümanlardandır. O İslâm'a girdiğinde henüz 10 kişi kadar Müslüman vardı.

v Üstün özelliklere sahip bu hanımefendi, emr-i bi'l ma'ruf ve nehy-i ani'l münker vazifesini en iyi yapanlardandır. Çünkü kardeşi Hz. Ömer'in Müslüman olmasına o vesile olmuştur.

HAYATI HAKKINDA KISA KISA:

Aşere-i Mübeşşere'den Said b. Zeyd ile evlenmişti. Bu evlilikten Abdullah, Abdurrahman, Ezyed ve Esved doğmuştur. Said bin Zeyd aynı zamanda Hz. Fâtıma Binti Hattab'ın amcazadesidir.

Hz. Said'in nesebi, Resûl-i Ekrem'in nesebiyle Kaab'da birleşmektedir. Said bin Zeyd'in dedesi Amr, Hz. Ömer'in babası Hattab'ın kardeşidir. Hz. Said ile Hz. Ömer'in nesebi Nüfeyl'de birleşiyor.

Hz. Said'in babası Zeyd, yüksek zekâsı ve seçkin seciyesi ile tanınmıştı. O, Resûlullah'ın bisetinden önce putperestliği terk edenlerdendi.

Hz. Abdullah İbni Ömer, Zeyd ile Resûlullah'ın karşılaşmasını şöyle nakleder: "Resûlullah, Beldah'da (Mekke havalisinde bir vadi yahut Cidde yolunda bir dağın adı) Zeyd ile karşılaşmıştı. O zaman Resûl-i Ekrem'e henüz vahiy inmemişti. Burada Resûlullah'a yemek takdim olunmuş, O, müşriklerin getirdiği yemekten yememişti. Zeyd de bu yemekten yememiş ve şöyle demişti: "Ben sizin putlarınız üzerinde kestiğiniz hayvanları yemem. Ben ancak Allah'ın adı anılarak kesilen hayvanlardan yerim." Zeyd, Kureyş'in putlar adına hayvan kesmelerinden müteessir olur, bu hareketi daima ayıplar ve şöyle derdi: "Koyunu Allah yarattı. Gökten yağmur yağdırdı, yerden ot bitirdi. Fakat siz onu Allah'dan başkasının ismiyle kesiyorsunuz!"

İşte Fâtıma Binti Hattab radıyallahu anha İslamiyet'ten önce de putperestliğe karşı olan, Hz. İbrahim aleyhisselam'ın dini üzere yaşayan ve bunu haykırmaktan çekinmeyen bir aileye gelin gitmişti.

Resûlullah, hanif dinini en güzel ve en mükemmel şekliyle tebliğe başladığında Zeyd bu dünyadan öte dünyaya göçmüştü. Fakat onu telkin ve telakkileri çevresi ve hanedanı içinde yaşıyordu. Onun şu sözü çok meşhurdu: "Bir Allah'a mı, yoksa bin Rabbe mi itikat edeyim? Ben bütün Lat ve Uzzaları terk ettim. Zaten basiretli bir adamın yapacağı da budur." Zeyd'in sözleri ve telkinleri ile dolmuş olan muhiti, Resûlullah'ın davete başlaması üzerine, Zeyd'in oğlu Said'in hemen ona uymasıyla sonuçlandı.

Hz. Said, Fâtıma Binti Hattab ile evli olduğundan her ikisi birlikte İslamiyet'e girmişlerdi. Bu güzel aileden Nuaym bin Abdullah, ailenin hizmetçisi Lübeyne'de Müslüman olmuşlardı. Fakat Hz. Ömer bunlara şiddetle karşı çıkıyor, gücü yettiğini de dövmekten geri durmuyordu. Lübeyne bunlardan biriydi, Hz. Ömer bu kadıncağızı gücünün sonuna kadar dövüyor, yorulduğunda ise: "Biraz nefes alayım tekrar döveceğim" diyordu. İşte bu yüzden kız kardeşi Hz. Fâtıma ve eniştesi Hz. Said İslâm'a girdiklerini gizliyorlardı. Hz. Ömer gücü yettiği herkesi dövüyor fakat İslâm'dan döndüremiyordu. Bunun önünü almak içinde Hz. Peygamberi öldürmeye karar vermişti. Bunun için kılıcını kuşanıp yola çıktı. Yolda Nuaym bin Abdullah ile karşılaştı. Ömer'i çok hiddetli gören Nuaym ona nereye gittiğini sordu, Ömer: "Millet-i Arab'ın arasına tefrika düşüren Muhammed'in vücudunu dünyadan kaldırmaya gidiyorum" diye cevap verir.

Evet, O'nun niyeti Hz. Peygamber'i öldürmekti, bu amaçla yola çıkmıştı ama biraz sonra Müslüman olacaktı…

Ömer'in verdiği cevaba karşılık Nuaym: "Yâ Ömer! Müşkil işe teşebbüs etmişsin. Muhammed'in ashabı onun başı ucunda dolaşıyor. Ona zafer bulmak güçtür. Tutalım ki, zafer buldun. Sonra Benî Abdü'l-Muttalib'in (Abdü'l-Muttalib oğullarının) elinden halâs bulamazsın" dedi. Bu sözlerden hiddetlenen Ömer: "Öyleyse sen de Muhammedilerdensin, ibtida senin işini bitirmeliyim" diye kılıcını eline aldı. Nuaym ise: "Yâ Ömer! Sen beni bırak. Hemşiren Fâtıma ile zevci Said İbni Zeyd'e bak ki, ikisi dahi Muhammedilerdendir" cevabını verir. Hz. Ömer duyduklarına inanamaz ve gözleriyle görmek üzere kız kardeşi Fâtıma'nın evine gider.

Orada Hz. Hattab b. Erett önünde bir kumaş parçası açıp oturuyordu. Kumaş parçasında Tâhâ Sûresi yazılıydı. Erett bundan Hz. Fâtıma'ya okuyordu. Hz. Ömer radıyallahu anh'ın gelişi belli olunca Hz. Habbab evin bir köşesinde saklandı ve Hz. Fâtıma ise Kur'an'ın yazılı olduğu kumaş parçasını baldırının altına sakladı. Fakat Hz. Ömer o zamana kadar Hz. Erett'in kıraatını duymuştu. İçeriye girdikten sonra, "Biraz önce duyduğum ses neydi?" diye sordu. Hz. Fâtıma ile Hz. Said radıyallahu anh dediler ki: "Öyle bir ses yoktu". Hz. Ömer dedi ki: "Hayır vardı." Sonra şunları ekledi: "Duyduğuma göre siz ikiniz Muhammed dinine tâbi olmuşsunuz."

Bunu dedi ve eniştesini dövmeye başladı. Hz. Fâtıma radıyallahu anha kocasını kurtarmak isteyince o da dayak yedi; öyle ki başı yaralandı. Bu noktada karı koca dediler ki: "Evet biz Müslüman olduk ve Allah'ın Resûlüne iman ettik. Artık sen ne istersen yap."

Hz. Ömer radıyallahu anh kız kardeşinin başından kan aktığını görünce yaptığı hatadan pişman oldu ve az önce okudukları Kur'an parçasını getirmesini söyledi: "Bakayım, Muhammed'in getirdiği şey ne imiş" dedi. Hz. Ömer radıyallahu anh okuma yazma bilen bir kişiydi ve Kur'an'ı okumak istiyordu. Fakat kız kardeşi dedi ki: "Senin bunu kaybedeceğinden endişe ediyoruz." Hz. Ömer dedi ki: "Hiç endişelenme" ve mâbudlarına yemin ederek bunu geri vereceğini söyledi. Kız kardeşi bu arada ümitlenmişti, belki Ömer Müslüman olur diye. Onun için kendisine dedi ki: "Sevgili kardeşim, sen müşrik olduğun için temiz değilsin. Hâlbuki bu kitaba ancak temiz insanlar el sürebilir." Bunu duyunca Hz. Ömer banyo yaptı ve Hz. Fâtıma kendisine Kur'an-ı Kerim'in o parçasını verdi. Hz. Ömer, Tâhâ sûresinin henüz ilk bölümünü okumuşken, "Ne kadar güzel ve şahane bir belâğattır bu" dedi. Hz. Habbab bin Erett, "Ey Ömer, öyle sanıyorum ki Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in duasının gerçekleşme ânı gelmiştir. Çünkü ben Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'in dün böyle dua ettiğini duydum: "Yâ Rabb, Ebu'l-Hakem bin Hişâm (Ebu Cehil) veya Ömer bin Hattab vasıtasıyla İslâm'ı teyid et." Onun için ey Ömer gel, Allah'a gel."

Bunun üzerine Hz. Ömer Safa tepesinde bulunan İbni Erkam'ın evine gider ve orada Resûlullah aleyhissalatu vesselam'ın ve ashabının huzurunda Müslüman olur.

Hz. Fâtıma Binti Hattab radıyallahu anha daha sonra eşi Hz. Said bin Zeyd ile birlikte Medine'ye hicret eder.

Kardeşi Hz. Ömer radıyallahu anh'ın hilafet devrinde vefat etmiştir.

HAKKINDAKÄ° HADÄ°SLER:

v İbn İshak diyor ki: "Bana ulaştığı duruma göre anlatıyorum: "Hz. Ömer'in Müslüman olmasının sebebi kız kardeşi Hattab kızı Fâtıma'ydı. Fâtıma, Sa'd b. Zeyd b. Amr b. Nufeyl ile evliydi. Hem Fâtıma ve hem kocası Sa'd İslâm'ı kabullenmişlerdi. Ancak Hz. Ömer'den Müslümanlıklarını saklamaktaydılar. Yine Ömer'in akrabasından Nuaym b. Abdullah da Müslüman olanlardan idi. O da Müslüman olduğunu gizli tutmakta idi. Sahabelerden Hattab b. Eret radıyallahu anh ise, Hz. Ömer radıyallahu anh'ın kız kardeşi Fâtıma'nın evine gidip onlara Kur'an öğretiyordu."

v Buhari, Sahih'inde Kays b. Ebi Hazım tariki ile rivayet ediyor; Said Bin Zeyd kavme şöyle dedi: "Ömer'in beni ve kız kardeşini Müslüman olmamamız için nasıl bağladığını bir görseydiniz." [Buhârî (3867).]

KAYNAK

Nurgül Dere, Hanım Sahabîler, Kayıhan Yayınları, İstanbul, 2019.