Örtünme (setr) Allah (c.c) ın nimetlerindendir. Sadece insanoğluna has kılınmıştır. İnsanı da diğer yaratıklardan ayıran en belirgin özelliklerden biri sayılır. Aynı zamanda insanı iklim şartlarından koruyan etkenlerden biridir. İnsanlar mevsimlere göre renk ve desenlerde kalın veya ince giyinirler.

Giyinmekteki amaçlardan biri de insanın avret yerleri örtünmesidir.

Bir Ayet-i Kerimede Yüce Rabbimiz şöyle buyuruyor:

وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِيلَ تَقِيكُم بَأْسَكُمْ كَذَلِكَ يُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُونَ

''Sizi sıcaktan koruyan elbiseler ve savaşta sizi koruyan elbiseler (zırhlar var etti) Allah nimetlerini böyle tamamlıyor ki siz Müslüman olup, esenliğe eresiniz''(1)

Bir diğer Ayet-i Kerimede ise:

وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَّكُمْ لِتُحْصِنَكُم مِّن بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنتُمْ شَاكِرُونَ

''Ona, sizi, savaşın şiddetinden korumak için zırh yapmayı öğretmiştik. Ama siz şükrediyor musunuz?''(2)

Allah (c.c) insana elbise dikmeyi öğretmiştir. Bu elbiseler ile örtünmeyi emreder. Ayette ifade edilen örtünmek batılı düşünceye ve açılıp saçılmaya, moda adı altında çeşitli çılgınlıklara karşı bir perdedir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurdu:

صنفان من أمتي من أهل النار لم أرهما قوم معهم سياط كأذناب البقر يضربون الناس ونساء كاسيات عاريات مائلات مميلات رؤوسهن كأسنمة البخت المائلة لا يدخلون الجنة ولا يجدون ريحها ويوجد من مسيرة كذا وكذا

''Ümmetimden iki sınıf vardır ve bunlardan birisi: Ellerinde sığırkuyrukları gibi kamçılar bulunup, onlarla insanları döven bir kavim. Diğeri ise, açılıp saçılan kadınlar, kendilerine baktırmaya meyl ettiren, yüksek deve hörgücü gibi saçlarını bağlayanlar. İşte onlar Cennete girmeyeceklerdir. Ve kokusunu dahi alamayacaklardır ki, kokusu çok uzak mesafeden hissedilir.''(3)

Giyim kuşam ile ilgili bazı adabı şöyle ele alabiliriz:

1 – Allah (c.c) ismini zikrederek elbiseleri giyinmek.

2 – Avret yerlerini örtecek ve belli etmeyecek şekilde giyinmek.

Zira Ayet-i Kerimede Allah (c.c) şöyle buyuruyor:

يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشاً وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاساً

آيَاتِ اللّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ

''Ey Adem oğulları, size çirkin yerlerinizi örtecek giysi, süslenecek elbise indirdik. Takva (Allah'ın azabından korunma) elbisesi daha hayırlıdır. İşte bunlar Allah'ın ayetlerindendir. Belki düşünüp ibret alırlar''(4)

3–Elbiseyi giyerken dua etmek. Peygamber Efendimiz (s.a.v) bir elbise veya gömlek giydiğinde şu duayı yaparlardı:

اللهم إنّي أسأَلُكَ من خيرِهِ وخيرِ ما هوَ لَهُ , وأعوذُ بِكَ من شرِّهِ وشرِّ ما هو لَهُ

''Ey Allah'ım ben bu elbisenin hayrını ister, şerrinden ise sana sığınırım''(5)

4- Yeni elbise giyerken ise şu duayı zikretmek.

Hz. Ömer (r.a) den rivayet olunan bir hadiste Rasulallah (s.a.v), Kim yeni bir elbise giyerse şöyle desin:

الحمد لله الذي كساني ما أُوَاري بِهِ عَورَتي , وأتَجمَّل به في حياتي...

''Allah'a şükürler olsun avret yerlerimi örttü, hayatımı güzelleştirdi…''(6)

5–Giyim kuşamda orta yollu olup, mübalağaya kaçmamak. Bunun yanında kendimizi çok ihmal de etmemek.

6–Elbisenin temiz ve düzgün olmasına özen göstermek. Ayet-i Celile’de Yüce Mevla şöyle buyuruyor:

وَثِيَابَكَ فَطَهِّرْ {} وَالرُّجْزَ فَاهْجُرْ

''Elbiseni temizle. Pislikten kaçın''(7)

7 – Yerlerde sürünecek şekilde uzun elbise giymekten sakınmak. Ayrıca çok dikkat çekici, aşırı süslü elbiselerden kaçınmak. Elbise ile övünmemek. Aynı zamanda gururlu görünmemek.

Ebu Hureyre (r.a) nin bir rivayetinde Peygamberimiz (s.a.v):

يَنْظُرُ اللّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الى مَنْ جَرَّ إزَارَهُ بَطَراً؛ وفي أخرى

''Allah kıyamet günü elbisesi ile övünüp, gezen kimsenin yüzüne bakmaz''(8)

8–Elbisemizi onarıp, düzgün bir şekilde giyinmek. Yırtık ve sökük halde dolaşmamak. Çünkü Rasulullah (s.a.v) elbisesini eli ile onarır, ayakkabısını kendisi tamir ederdi.

Hz. Suheyl ibn-i Hanzala (r.a) ın bir rivayetinde Rasulullah (s.a.v) şöyle buyurdu ki: ''Siz kardeşlerinizi ziyaret ediyorsunuz. Ayakkabılarınızı onarınız, elbisenizi düzeltiniz. İnsanlar arasında belirgin bir şahsiyet olunuz. Çünkü Allah-u Teala mübalağayı ve azgınlığı sevmez''(9)

9–Giyinirken sağdan başlamak. Hz. Aişe validemizden (r.a) rivayet olunan bir Hadisi Şerif’te Peygamber Efendimiz (s.a.v): ''Her işinde sağdan başlamayı severdi, temizliğinde ve yürümeye başlarken dahi''(10)

10 – Elbiseleri, çorapları ve ayakkabıları kontrol ettikten sonra giyinmek. Çünkü böylece haşere ve zararlı hayvanlardan emin oluruz.

11–Elbiseleri çıkardıktan sonra dürmek veya askıya asmak. Elbiseleri dağınık bir vaziyette çıkarıp bir tarafa atmamaya dikkat etmek. Hz.Enes (r.a) den rivayet edilen bir hadiste Peygamberimiz (s.a.v) şöyle buyuruyor:

''Cinlerle insanlar arasındaki perde elbisesini çıkardığı zamandır. Elbisenizi çıkarınca:

بسمِ اللهِ الذي لا إله إلاّ هو

 "Allah'ın(c.c) adıyla ki O'ndan başka ilah yoktur" deyiniz.(11)

12–Ayak sağlığına dikkat etmek, çorapları mümkünse her akşam yıkayıp ayakların temiz olmasını sağlamak. Özellikle yaz aylarında ayaklarımızı sık sık yıkayıp ayakkabı ve çoraplarımıza dikkat etmek sağlımız için daha faydalıdır.

13–Uzun kollu gömlek giyinmek. Hz. Esma (r.a) nın bir rivayetinde: ''Peygamber Efendimiz (s.a.v)'in elbisesinin kolları bileklerine kadardı''(12)

14 – İpek giyinmekten kaçınmak, özellikle erkeklere ipek giymek haramdır.

Çünkü Rasulullah (s.a.v) bir hadisinde:

حُرِّمَ لِبَاسُ الْحَرِيرِ وَالذَّهَبِ عَلى ذُكُورِ أُمَّتِي، وَأُحِلَّ “نَاثِهِمْ

''İpek ve altın ümmetimin erkeklerine haram, kadınlarına ise helal kılındı''(13) buyuruyor.

15 – Erkeklerin kadın, kadınların ise erkek elbiselerini giyinmemesi ve kadınların erkeklere, erkeklerin kadınlara benzememesine özen göstermesi.

Ebu Hureyre (r.a) nin bir rivayetinde Peygamber Efendimiz (s.a.v):

قال لعن رسول الله صلى الله عليه وسلم المخنثين من الرجال والمترجلات من النساء قال هذا حديث حسن وفي الباب عن عائشة

İbn Abbâs (r.a.)’den rivâyete göre: “Rasûlullah (s.a.v.), erkeklerden kadın kılıklı olmaya çalışanlarla kadınlardan erkekleşmeye çalışanlara lanet etmiştir”(14) buyurmuştur.

16–Vücut hatlarını belli edecek kadar dar, şeffaf ve vücudun güzelliklerini açığa çıkaran kısa elbiseler giymekten sakınmak. Vücudu örten geniş, rahat ve bol elbiseleri tercih etmek.

*Dr. Muhammed Hayr Fatıma’nın “Gençlere İçin İslam Edepleri” adlı eserinden tercüme; Necdet İçel

Dipnotlar

1-Nahl: 81.

2-Enbiya: 80.

3-Müslim – İmam-ı Ahmed.

4-A'raf: 26.

5-İbni Sünni.

6-Tirmizi.

7-Müddessir: 4, 5

8-Buhari – Müslim.

9-Ebu Davut.

10-Buhari.

11-İbni Sünni.

12-Tirmizi – Ebu Davut.

13-Tirmizi.

14-Tirmizi