Ezber yapan kardeşim, hız ve kabiliyet olarak senden daha üstün olan arkadaşlarınla yarış halinde olma isteğin seni hızlı bir şekilde ezberlemeye sevk etmesin. Zira burada önemli olan onlarla hız yarışı yapmak değil, yeterlilik, düzgünlük ve mükemmellik yarışı yapmaktır.

Sen ne kadar telaşsız ve dikkatli davranırsan, o kadar güzel ezber yaparsın. Ezberlediğin de zihninde ve kalbinde o nispette kalıcı olur. Mükemmellik kalıcı ve kuvvetli olması istenen her ezberde yegane bulunması gereken şarttır. Bu yüzden itkan (ezberin kamil olması) ile teenni (ezberin yavaş ve dikkatli yapılması) arasında inkar edilemeyecek kuvvetli bir bağ vardır.

 2- DÜZENLİ TEKRAR

Rasulullah(sav) buyuruyor ki;

تَعَاهَدُوا هذا الْقُرْآنَ فَوَالَّذِي نَفسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ، لَهُوَ أَشَدُّ تَفَلُّتاً مِنَ الإبِلِ في

“Kur’an-ı Kerim’i teahud edin (yani okuyup tekrar edin) Zira nefsim elinde olan Rabbime yemin olsun ki aksi takdirde o bağlı devenin ipinden kurtulup kaçmasından daha hızlı bir şekilde zihinden silinir.” (Buhari, Fezailül Kur’an 23, Müslim, Müsafirin 226)

Hafızlık yapan kardeşim, eğer ezberlediğini sürekli olarak tekrar etmezsen sonuçta yavaş yavaş onu unutup kaybetmen kaçınılmaz olacaktır. Bu da büyük günahlardandır. Nitekim Rasulullah(sav) şöyle buyuruyor: “Bana ümmetimin günahları gösterildi. Bunlar içinde en büyük olanı, kişinin bir ayet veya sureyi ezberleyip sonra da onu unutmasıdır.”

Tekrarın iki şekli vardır. Biri ezber henüz tamamlanmadan, diğeri de tamamlandıktan sonra yapılan tekrardır.

a- EZBERLEME ESNASINDA YAPILAN TEKRAR

Unutmamak gerekir ki tekrar etme eylemi, ezber yapmanın ayrılmaz bir parçasıdır ve bunlar eş zamanlı devam etmek zorundadırlar. Yani şunu söylemek doğru değildir. ‘Tekrarlamayı Kur’an-ı Kerim’i tamamen ezberleyip bitirdikten sonra yapabiliriz.’ Veya şunu demek de yanlıştır: ‘Bakara suresi gibi uzun bir surenin tekrarını tamamını ezberleyip bitirdikten sonra yapabiliriz.’ Bilakis ezber programı, -ezberin başından itibaren sürekli bir şekilde devam etmek üzere,- iki dengeli çizgi üzerinde gitmelidir. Biri ezber, diğeri ise tekrar... Hafızlık yapanın, önceden yapmış olduğu ezberlerin tümünü, sık sık gözden geçirmesi gereklidir.

Bu gözden geçirme müddetinin arasını da fazla uzatmamalı, iki tekrarın arası birbirine yakın olmalıdır. Tabi bunu yaparken önceden ezberlenen kısmın miktarının ne kadar olduğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Burada her cüzü ayrı ayrı tekrarlamak uygun olabilir, mesela Amme cüzünün ezberi bittikten sonra onu tekrar edersin, sonra Tebareke cüzünü, sonra iki cüzü birlikte tekrarlarsın. Bunu da yeni bir cüzü ezberlemeye geçtiğin sırada eşzamanlı yaparsın. Biz bunun okullarda bu şekilde yapıldığını görüyoruz. Öğretmen bir ünitenin veya birkaç konunun anlatımını bitirdikten sonra gerekli müzakereler yapılır, yani konular tekrar gözden geçirilir. İşte sen de dönüşümlü bir şekilde tekrar yaparken, düzenli olarak ezberlediklerini gözden geçirmiş olur ve hatırlamaya çalışırsın. Bu şekilde ezberinin ne kadar sağlam ve kalıcı olduğunu anlayıp, aynı şekilde hatan olup olmadığını da görebilirsin.

İşte böylece tekrar ederken ezberini kalıcı ve kuvvetli bir şekilde yapmış olduğunu görmen, onu mükemmel bir şekilde yapabilmeye muktedir olduğunu anlaman, kendine olan güvenini artırır ve bu işe devam etmeni sağlayan güçlü bir etken olur. İçine öyle bir sevinç ve mutluluk dolar ki, onu sadece bilen ve yaşayan anlar.

b- EZBERLEME BİTTİKTEN SONRA

Allah Teâlâ seni Kur’an-ı Kerim’in tamamını ezberleme gibi büyük bir lütuf ve fazilet ile şereflendirdiğine göre, sen de onu devamlı tekrar edip, hatırında tutmak suretiyle bu büyük lütfe layık olmaya çalışmalısın. Biz burada bu konuda sana yardımcı olur düşüncesiyle bazı görüşlerimizi sunacağız.

1- Kendine tekrar sırasında takip edeceğin bir plan yapabilirsin. Fakat bu plan içinde bulunduğun şahsi durumun itibariyle ayırabileceğin vakit ve sahip olduğun güce uygun olmalıdır. Zira Allah hiç kimseye çekemeyeceği yükü yüklemez.

2- Bu konuda hocanın veya tekrar yapma hususunda tecrübesi olan bir arkadaşının tavsiyelerinden yararlanmaya çalışabilirsin.

3- Kur’an-ı Kerim’i içinde bulunduğun şartlara göre güç yetirebileceğin ölçüde büyük veya küçük olmak üzere eşit parçalara ayırman ve kendini önceden belirlemiş olduğun vakitlerde bu kısımların tekrarını yapmaya mecbur tutman gerekir. Bunu yaparken herhangi bir ihmalkârlık veya tehircilik göstermemelisin. Çünkü ihmal veya tehir ettiğin her bir kısım arkadan gelen kısımlara eklenmek suretiyle senin yükünü arttıracaktır.

4- Burada tekrar sırasında düzenin önemini özellikle vurgulamak istiyoruz. Yani tekrar olayını gelip geçici bir takım durum ve olaylara uyarlamaya çalışarak karmakarışık bir hale getirmemelisin. Bilakis olayları ve durumunu mümkün olduğunca tekrar programına göre ayarlamalısın. Eğer bir plan veya program yaptıysan ona uymak zorundasın. Şunu unutmaman lazım ki ömür tükenir, iş ve uğraşlar tükenmez... Sonuçta bunların hepsi gelip geçici şeylerdir. Hatırla ki bizden öncekilerin dünya için uğraşıp yaptıkları her şey yok oldu ve onlardan hiçbir kazanç elde edemediler. İnsanların birçoğu gaflet içerisindedirler ve ölüm geldiğinde bu hali anlarlar. Şu andan itibaren kendi halet-i ruhiyene dikkat etmen ve dünya ve onun içindeki meşguliyetlerin senden öncekileri aldattığı gibi seni de aldatmasına izin vermemen gerekir. Bu arada Peygamberimiz(sav)’in şu sözünü de aklından çıkarmamalısın.( beş şey gelmeden şu beş şeyin kıymetini biliniz)

5- Kur’an-ı Kerim’i kısımlara ayırma şekillerinden bazıları şunlar olabilir

a- Kuranı yediye bölmek, yani haftanın her günü o kısımlardan birini tekrarlamak, bu Rasulullah(sav)’in de tavsiye ettiği güzel bir metottur.

b- Her on günde Kur’an-ı Kerim’i hatmetmek. Bu şekilde her gün üç cüz tekrar ederek, her ay üç hatim indirmiş olursun. Bu da senede otuz altı hatim eder.

c- Her haftaya üç cüz tahsis edersin, sonra haftanın her günü bu cüzleri tekrar edip, diğer hafta arkadan gelen üç cüze geçmek suretiyle her on haftada Kur’an-ı Kerim’i hatmetmiş olursun.

d- Her hafta için iki cüz tayin edersin ve haftanın her günü bu cüzleri okuyup, takip eden haftada sıradaki iki cüze geçersin.

e- Her gün bir cüz tekrar etmen ki bu yapılabilecek olanın en azıdır ve her gün yarım saatinden fazlasını almaz.

Bu son iki şekilde zayıflık ve gevşeklik ortaya çıkabilir. Bu yüzden onu ancak zaruri durumlar için tavsiye ederiz.

-Devam edecek-