ÇEŞİTLİ MEVZULAR

1- KUR’AN EZBER DUASI

Hz. Ali buyurdu ki: “Annem babam sana feda olsun ey Allah’ın Rasulü, Kur’an’dan ezberlediğim ayetleri çabucak unutuyorum, aklımda tutamıyorum.” Rasulullah da ona: “Ya Eba Hasan (Hasan’ın babası) bu konuda sana ve senin öğrettiğin kişilere faydalı olacak, öğrendiğin bilgiyi de aklında tutmanı sağlayacak şu kelimeleri öğreteyim mi?” dedi. O da: “Evet ya Resulullah, öğret!” dedi. Rasulullah da: “Cuma gecesi olduğunda, yapabilirsen gecenin son üçte birinde kalk ki, o vakit Allah’ın ve meleklerin şahid olduğu vakittir, o zaman yapılan dualar kabul edilir. Kardeşim Yakup da oğullarına ‘sizin için Rabbim’den bağışlanma dileyeceğim’ demiş ve “Cuma günü ne zaman” diye sormuştu ki, Rabbine dua etsin. Eğer yapamazsan, gecenin ortasında kalk, onu da yapamazsan gecenin baş kısmında kalk, sonra dört rekat namaz kıl. İlk rekatta Fatiha’dan sonra Yasin suresini, ikinci rekatta, Duhan suresini, üçüncü rekatta Secde suresini ve dördüncü rekatta Tebarake suresini oku. Teşehhüdden sonra Allah’a hamd ve senada bulun, bana ve diğer nebilere salat ve selam getir. Müminler için ve imanda senden önde olan kardeşlerin için de bağışlanma dile.

Bütün bunların arkasından da de ki: ‘Ey Allah’ım yaşadığım surece beni günahlardan arındır, beni ilgilendirmeyen şeylerden de uzak tut ve senin razı olacağın güzel görüş ve iyi amel nasib et. Ey göklerin ve yerin yaratıcısı olan Allah’ım bana Kur’an-ı Kerim’i öğrenmemi nasip ettiğin gibi onu ezberimde tutmamı da nasip et ve senin razı olacağın şekilde onu okumamı bana ihsan eyle. Ey göklerin ve yerin yaratıcısı olan Allah’ım Kur’an ile gözümü nurlandır, kalbime sevinç ve ferahlık ver, bütün benliğimle de onu yaşamayı nasip et, hak yol üzere sabit kalmamı senden dilerim. Şüphesiz ki güç ve kuvvetim sadece senin yardımın ve ihsanındandır.’ Bunları üç Cuma veya beş veya yedi Cuma yap. Allah’ın izniyle karşılığını alır, istediğini elde edersin.”

İbn Abbas dedi ki: Beş veya yedi hafta geçer geçmez Rasulullah aynı meclise geldi. Hazreti Ali: “Ey Allah’ın Resulü ben önceden yaklaşık dört ayet ezberliyordum, ama bunları okuduğumda hatırlamakta çok güçlük çekiyordum, şimdi ise kırka yakın ayet ezberliyorum ve sanki onlar benim gözümün önündeymiş gibi okuyorum. Önceden hadis dinlerdim ama sonradan istediğim zaman aklıma gelmez unuturdum. Şimdi ise çok hadis dinliyorum ve bir harfinde dahi hata yapmadan ezberden okuyorum. Allah Resulü şöyle buyurdu: “Kabe’nin Rabbi olan Allah’a yemin ederim ki Ali mümindir.”

2- İLK EZBERLENEN SURELER

Birçok insana “Kur’an-ı Kerim’den ezberlediğin yer var mı” diye sorduğunda sana “evet” der. Kaç cüz ezberlediğini sorarsan da, “Çeşitli yerlerinden ezberledim” diye cevap verir.

Bu ezber yeterli değildir ve düzenli bir şekilde tekrarı mümkün olmadığı için

zamanla unutulmaya mahkumdur.

Gerçek bir ezber düzenli, arka arkaya gelmek suretiyle birbirine bağlı olan ezberdir. Öyle ki ona sorduğunda, ‘şu cüzleri ezberledim ve şu cüze ulaştım’ veya ‘tamamını ezberlemeye şu kadar cüzüm kaldı’ diye cevap verebilmelidir. Bu mevzu planlı çalışma ile alakalı olup, bundan daha önce bahsetmiştik.

Şayet ‘Ezbere nereden başlamalıyım, hangisi daha iyidir?’ diye sorulacak olursa, şöyle cevap verebiliriz: genel olarak ezbere üç türlü başlama usulü olup, her birinin kendine göre özellikleri ve faydaları vardır.

1-) 4 sureyi ezberleyerek başlama: Yasin, Duhan, Secde, Tebarake. Bilindiği gibi bunlarla başlamanın sebebi, biraz önce zikrettiğimiz, Kur’an-ı Kerim’i ezberleme duası ve namazı ile bağlantılı olduğu içindir. Eğer bu dört sureyi ezberlemezsen o hadis-i şerifi de tatbik edemezsin.

Geçen hadiste ezber yapacak kişinin ilk önce dua ve kolaylaştırma temennisi ile Allah’a yönelmesi gerektiğine işaret etmiştik. Biz de bu hadisin mucibince amel edenlere Allah’ın yardımcı olmasını, yaptıkları ezberin de bu vesileyle kalıcı olmasını diliyoruz.

2- Amme cüzünden başlamak. Bu usul özellikle küçük yaşta ezbere başlayanlar için uygundur ki, onlar bu şekilde ezberlemesi kolay olan kısa sureleri ihtiva eden cüzle başlamış olurlar.

Bunun yanında bu cüz tecvid kaideleri bakımından çok zengin olup, bu ise büyük bir önem arz etmektedir. Zira inanılır ve bilinir ki, kim bu cüzü eksiksiz bir şekilde, mükemmel olarak tilavet edebilirse, tecvid bilgisi ve uygulamasında mükemmele ulaşmıştır. Onun için artık ezbere, kaidelerine tam bir şekilde riayet ederek devam etmesi çok daha kolaydır.

Ancak bu cüzde İnfitar, İnşikak, Tekvir gibi birbirine çok benzeyen surelerin bulunması, birçok hafızı karıştırmaya sürükleyebilir. İşte bu zorluğun üstesinden gelebilmek için, bu sureleri arka arkaya değil, karışıklığa sebep olmaması için, aralarda diğer kısa sureleri ezberlemek suretiyle, birbirinden ayırarak, fasılalarla ezberlemek daha iyi olabilir. Mesela Tekvir suresini ezberledikten sonra hemen onu takip eden İnfitar suresinin değil, başka bir ya da iki surenin ezberlenip, daha sonra İnfitar suresini ezberlemeye dönülmesi daha uygun olur.

Her halükarda ezber yapan kişi, Amme cüzünün ezberini bitirdikten sonra, Tebarake cüzüne, oradan da ‘gad semia’ cüzüne geçmek suretiyle Kur’an’ın tertibinin tersine göre ezbere devam etmemelidir. Bilakis onun hocasının yardımıyla belirli bir ezber tecrübesi oluşup, tecvid kaidelerini tam olarak uygulayabilme yetisi de geliştikten sonra Kur’an-ı Kerim’in başlangıcı olan Bakara suresine geçip, oradan ezbere devam etmesi gerekir.

3- Kur’an-ı kerimin diziliş sırasına göre başlama. Yani Bakara, Ali İmran, Nisa... Bu sureler, çok uzun olup, çeşitli mevzular içerdikleri için ezberlenmesinde kolaylık vardır. Öyle ki ezber yapan kişi bunları konulara ayırarak ezberleyebilir. Bu şekilde o kısa veya orta uzunlukta bir sure ezberliyormuş gibi olur.

4- Bir de fıkıhla ilgilenenler için bir yol vardır. O da Kur’an-ı Kerim’de çok fazla bulunan hüküm ayetlerini ezberlemektir.

Yalnız bu yolu izleyen kişiler ayetleri, içerdiği hükümlerden bağımsız olarak ezberlememelidirler. Bilakis bunların Kur’an-ı Kerim’den ezberledikleri bölümleri içerdikleri ahkâmla birlikte bilmeleri gerekir. Böylece hem fıkıh ilminin, hem de ezber yapmanın hayırlarından bir arada faydalanmış olurlar.

Bu konuyla alakalı bazı kaynaklar vardır. Örnek olarak Muhammed Ali Sabuni Hoca’nın ‘Revaiu’l-Beyan Fi Tefsir-i Ayati’l-Ahkâm’ kitabını zikredebiliriz. Hangi yolu takip ederek ezbere başlarsa başlasın, ezber yapan kişinin daha önce zikrettiğimiz tekrar etme kaidelerini ihmal etmemesi gerekir.

-Devam edecek-