Cenab-ı Hakkın emir ve isteklerini bazen Cebrail (A.S.) vasıtasıyla ve bazen de ilham ve sadık rüyalarla peygamberlerine iletmesine "Vahy" diyoruz. En son şekliyle vahy, vahy-i metlûv (Kuran-ı Kerimdir ki, tamamı Cebrail (A.S.) aracılığı ile gönderilmiştir.) ve vahy-i gayr-i metlûv (H.z. Peygamberin mübarek söz, fiil ve takrirleridir ki, akl-ı selim, ilham ve sadık rüyaların mahsulüdür.) olmak üzere iki bölümde ele alınıp incelenebilir.

Vahy-i metlûv dediğimiz Kuran-ı Kerim, nazil oldukça vahy kâtiplerince yazılmış ve daha sonra hem ezberlenmiş ve hem de bir kitap (Mushaf) haline getirilmiştir. Ve zamanımıza kadar da hem sözlü ve hem de yazılı olarak tevatüren gelmiştir.

Hadis-i şeriflere gelince; milyona baliğ olan müctehid, muhaddis ve evliya tarafından tetkik ve tahkik ve de tenkide tabi tutularak zamanımıza kadar yazılı olarak ulaştığı tartışılmaz bir gerçektir.

Peygamberler Seçilmiştir

Peygamberler, Allah Teâlâ tarafından görevlendirildiği içindir ki, onların davaları umumi olmuş ve gelişmiştir. Bu espriden hareketle şu hususu anlamamız gerekir ki, bir vazife ile görevlendirilen kişi hem cesur, hem liyakatlı ve hem de riyasız olacağından büyük ölçüde başarılı olur. Görevlendirilmediği halde bir işe sahip çıkan kimse ise tam aksine, büyük ölçüde başarısız olur. Zira kendisine itaat ve biat edecek yardımcılar bulamayan kimse korkak ve riyakâr olacaktır. Bu açıdan İslam'da bir göreve talip olmaktan daha ziyade görevlendirilmek esprisi geçerlidir. Dolayısıyla görev istenmez belki verilir.

Peygamberimizle sohbet şerefine erenlere Sahabi, sahabi ile sohbet şerefine erenlere Tabii, Tabiilerle sohbet şerefine erenlere Tebe-i Tabii diyoruz. Bu zatlar sırası ile umumi fazilette ümmetin en hayırlılarıdırlar. Ancak hususi fazilette bunları geçebilecek raşid halife, müctehid imam, aktabdan bir kutup olabilir.

Ümmetin Efdalları

Dört büyük halife, dört büyük mezheb imamı ve dört büyük kutup, kabul-ü ammeye mazhar olmuş kimselerdir ki, onların bu özellikleri kimse tarafından göz ardı edilemez. Bu zatlar sırası ile şunlardır: Hz. Ebubekir, Ömer, Osman, Ali, Ebu Hanife, İmam Şafi, İmam Malik, Ahmed bin Hanbel, Şah-ı Nakşibendi, Abdülkadir-i Geylani, Ahmed el-Bedevi, Ahmed el-Rufai ve bir de ahir zaman mehdisi ki, hulefa-i raşidinden sonra en ulu kişi olduğu ehl-i tahkik tarafından ifade edilmiştir.