12. Cilt

*Pes bed mutlak ne baş ed der cihan

Bed binisbet baş ed iyn rahmi bedan

· "Dünyada mutlak olarak kötülük yoktur. Bilmiş ol ki, kötülük nisbeti itibarıyladır." Hz. Mevlana

*Müminan ma'dud liyk iman yeki

Cismişan ma'dud lakin can yeki

"Müminler müteaddiddirler, lakin iman birdir. Müminlerin cisimleri müteaddiddir ama ruhları birdir." Hz. Mevlana

*"Ey filan! Kendini imtihan edecek olursan, başkalarını imtihan etmekten el çekersin." Hz. Mevlana

*Hem dirahti hem meyvei ahı zülâl

Bedişti der hadiysi ve der mehal

*"Ahiret ve Cennet'te her meyve ağacı ve her su, Cennet ehli olanla konuşur." Hz. Mevlana

* Çünkü Cenneti sebepler ve aletler yapmamışlardır. Orası niyetlerden ve amellerden yapılmadır." Hz. Mevlana

*"Ey Salik! Eğer göz zinasından zevk alıyorsan, kendi yanından kebap yemiş olmaz mısın?" Hz. Mevlana

*"Cesede arız olan bütün afetler, tövbesini bozan gözün nazarından gelir. Bela okuna hedef olmamak için, sadef içindeki inci gibi, harama karşı gözünü kapat." Hz. Mevlana

*"Varanlar âsitân-ı evliyaya

Bütün davetlidir Galib safâya

Sakın surette kalma aldanırsın

Komazlar, yoksa gelmezler sanırsın." Şeyh Galip

*"Ey Müslüman edep nedir sersen bil ki edep edepsizlerin tecavüzüne tahammülden ibarettir." Hz. Mevlana

* "Her kimi ki 'filan kimse kötü huylu ve kötü tabiatlıdır' diye şikâyet eder görürsen, malum olsun ki o şikâyetçi kötü huyludur. Zira o bir kötü huyluya kötü söylemektedir." Hz. Mevlana

*"İmtihan ve ibtila vaktinde yerde ve gökteki bütün zerreler Allah'ın ordularını teşkil ederler." Hz. Mevlana

*"Ey kalplerinde aşk derdi olmayanlar! Kalkın ve âşık olun. İşte hakikat Yusuf'unun kokusu gelmekte. Hemen koklayıp o kokuyu alın." Hz. Mevlana

*"Yeryüzü Allah'ın umumi bir sofrasıdır. Bu yağma sofrasında dost düşman müsavidir." Hz. Mevlana

*"Ölüm geldikten sonra senin kulağını öyle çeker ki, hırsızın can çekişerek zabıta memurunun karşısına geldiği gibi gelirsin." Hz. Mevlana

*"Kâbe'nin her an izzet ve hürmetinin artması, onu yapan İbrahim(a.s)'ın ihlâsından ileri gelmiştir." Hz. Mevlana

* "Eğer mecliste söz çelici yani sana söz söyletici bir kimse bulursan, hakikat bağından yüz binlerce gül yetiştirirsin." Hz. Mevlana

*"Her cinan her fikri ki kermi deran

Ayb al fikret şiddest ez turehan

*"Hararetle müdafaa ettiğin bir fikirdeki ayıp ve mahzur senden gizli kalmıştır." Hz. Mevlana

*"Ne mutlu o kimseye ki ölümden önce ölmüş, onun ruhu bu bağın hakikatından koku almıştır." Hz. Mevlana

*"Sende o kötü arkadaşın muhabbeti hâsıl oldu mu, bil ki bu, kalbinin harabisine sebebtir. Onun için ondan kaç ve onunla sohbet etme." Hz. Mevlana

*"Aklı Hz. Mustafa'nın(a.sm) huzurunda kurban et. Ve hasbiyallah yani Allah bana kifayet eder de." Hz. Mevlana

*"Alçak bir herife ilim ve fen öğretmek, yol kesen bir şakinin eline kılıç vermek gibidir." Hz. Mevlana

*"Alçakların elinde ilim, mal, mevki ve hüküm, halk için fitne olur." Hz. Mevlana

*"Mevki ve memuriyetin cahiller elinde iken yaptığı rezalet ve vahşeti yüz arslan yapmaz." Hz. Mevlana

*"Öyleleri çıkar cins-i insandan

Vahşette fazladır vahşi hayvandan

Kendi mevkiinde, nüfûz elinde,

Kalsın da yıkılsın isterse belde.

Dursun kendisi de âmir-i devlet.

Kalmasın memleket, mahvolsun millet

Böyle düşüncede olan alçaklar,

Öldürür milleti, nefsini saklar.

Sonunda geberir gider bu itler,

İşte Mussolini, numune Hitler.

Tahirül Mevlevi

*Harun Reşid, meşhur Behlü'l Dânâ'ya;

-Gel insan içine karış, sana bir vazife vereyim. Halk senin dirayetinden istifade etsin' demiş.

Behlül;

-'İstişare edeyim de öyle' diyerek abdesthaneye(tuvalet) girmiş ve hayli müddet kalmış.

Harun tekrar çağırmış;

-Nerede kaldın diye sormuş.

-Müşavere ediyordum' demiş.

-Kimlerle deyince,

-Abdesthanedekilerle' demiş.

Harun;

-Ne dediler diye sual edince;

-Biz nefis yemekler idik. İnsan içine karıştık ta böyle olduk. Sakın ha karışma, sen de böyle olursun dediler' cevabını vermiş.

*Hin kumul leyli ki şem'i ey hümam

Şem'i ender şeb bud ender kıyam

"Ey büyük zat! Kendine gel de gece kalk. Zira sen bir mum gibisin. Mum geceleri kâim olur." Hz. Mevlana

*"Abdullah bin Ömer, İbnu Abbas, Enes ve Cabir'den gelen bir rivayette; "Bir kimse bir âmâyı kırk adımlık yere tutar götürürse, geçmiş günahları affolunur" buyruluyor.

*"Zaman, bana hürriyet veren bir nasihatte bulundu. Zaten zamana baksan nasihatten ibaret olduğunu görürsün. Dedi ki "iyi günlü, yani mesut görünen kimselerin haline gıpta etme de, kendi haline şükret. Çok kimseler var ki, senin halinde olmayı ister." Buharalı şair Rudegi

*"Her kim sonu daha iyi görürse o daha mesuttur. Her kim de dünya ahırını daha iyi görür de ona bağlanırsa, o da Allah'tan çok fazla uzaktır." Hz. Mevlana

*"Hayırlı kimselere dost olmayan, şüphesiz kötülerin yanında yer alır, onların komşusu olur." Hz. Mevlana

*"Eğer sen gaflet ve cehalet karanlığı yüzünden bir kimseyi tanıyamazsan dikkat et, o kimse kendisine kimi imam edinmiş, kime uymuş bak, ne olduğunu anlarsın." Hz. Mevlana

*"Cebri budi ki pişmani şudi

Zulmü budi ki nigaehbanı bedi

"Hakk'ın taksiminde cebir olsaydı, insanlarda nasıl pişmanlık olurdu? Taksim-i ilahide zulüm bulunsaydı, Hakkın kullarıüzerinde hıfz-ı ilahisi nasıl olabilirdi?" Hz. Mevlana

*"Der cihan her çiyz çiyzi mi kuşed

Küfrü kafir ra ve mürşid ra reşad

"Dünyada her şey bir şeyi çekmektedir. Nitekim küfür kafiri, irşad mürşidi çeker." Hz. Mevlana

*"Dünyanın parlaklığı ve letafeti de çabucak kesada uğrar. Çünkü o, olma ve bozulma âlemidir." Hz. Mevlana

*Huş nekerdid ez medihi sineheha

Çünki der meddahi başed kineheha

"Medheden kimsenin kalbinde kin bulundu mu, ettiği medihten gönüller hoşlanmaz." Hz. Mevlana

*"Eğer bir mal i'sar edilmekle ve ihtiyaç ehline verilmekle sureta telef olur, yani elden giderse, verenin kalbine yüzlerce manevi hayat gelir." Hz. Mevlana

 *"Fani olan bu arz bile mahsulsüz olmadığına göre, ondan çok geniş olan mana ve ahiret alemi nasıl mahsülsüz olur?" Hz. Mevlana

*"Gönül büyük bir konak gibidir. İçinde gizli komşular vardır." Hz. Mevlana

*"Sen çolak, topal, kör ve sağır isen, yüksek ve büyük ruhları da kendine kıyas ederek senin gibi sanma." Hz. Mevlana

*"Piş tera her gam ki piyş ayed zed rad

Ber kesi töhmet minhu ber huş kerd

"Şu halde sana derdü gamdan her ne gelirse, kimseyi ittiham etme, kendi etrafında dolaş." Hz. Mevlana