FASIKLAR VE SILA-İ RAHİM
“Fasık”ın anlamı, Allah’a itaat etmeyen, emirlerini tutmayan, yasaklarından kaçmayan, itaati terk eden, Allah’ın ayetlerini inkâr eden demektir. Fasık, hem Müslüman’ın günahkârını ve hem de kâfiri içine alan bir kelimedir. [1] Kâfire fasık denildiği gibi, Müslümanların itaatsiz ve ibadetsizlerine, yani günahkâr ve isyankârlarına da fasık denilir.
"Fasık"ın anlamı, Allah'a itaat etmeyen, emirlerini tutmayan, yasaklarından kaçmayan, itaati terk eden, Allah'ın ayetlerini inkâr eden demektir. Fasık, hem Müslüman'ın günahkârını ve hem de kâfiri içine alan bir kelimedir. [1] Kâfire fasık denildiği gibi, Müslümanların itaatsiz ve ibadetsizlerine, yani günahkâr ve isyankârlarına da fasık denilir.[2] Bundan dolayıdır ki, her kâfir fasıktır, denilir, ama her fasık kâfirdir, denilmez.
Kur'an'da fasık:
1-Kâfir (inkârcı),[3]
2-Âsî (isyankâr), [4]
3-Yalancı,[5]
4-Günahkâr[6] ve
5-Kötülük yapan[7] gibi çeşitli anlamlarda kullanılmıştır.
Fısk, ya eylemle olur, ya inançla. Ya da ikisiyle birden olur. Fasık, kâfirden daha kapsamlıdır. Zalim de fasıktan daha kapsamlıdır. Facir ise, hem kâfir ve hem de fasık için söylenen bir ifadedir.[8]
FASIKLARIN ÖZELLİKLERİ
Allah, fasıkların belli başlı özelliklerini ve akıbetlerini şöyle ifade buyurmuştur:
الَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الأَرْضِ أُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ
(Fasıklar o kimselerdir ki):
1-"Söz verip bağlandıktan sonra Allah'a verdikleri sözü bozarlar, 2-Allâh'ın, birleştirmesini emrettiği şeyi (iman ve akrabâlık bağlarını) keserler ve
3-Yeryüzünde bozgunculuk yaparlar; işte ziyana uğrayanlar onlardır."[9]
Hele bu akraba, kişinin anası-babası, evladı, ahfadı ise durum daha korkunçtur. (Bu konu ayrıca işlenecektir.)
Fasıklarla ilgili bir başka ayetin sonu şu tehditle bitmektedir:
أُوْلَئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ
"Onlara, sadece la'net ve en kötü yurt olan cehennem vardır."[10]
Fasıkların bu özellikleri hangi Müslümanda varsa, o derhal tevbe etmeli, istiğfarda bulunmalı, fısk u fücuru (günahları) terk etmelidir. Çünkü her günahtan küfre giden bir yol vardır. Bu korkunç akıbetten dolayıdır ki Kur'an bizi uyarıyor:
وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِي تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا
"Allah'tan korkun ve akrabalık bağlarını koparmaktan sakının. Şüphesiz Allah üzerinizde bir gözetleyicidir." [11]
MÜ'MİNLER VE SILA-İ RAHM
Allah, inanıp ta, imanlarının gereğini yapan müminleri de fasıkların zıttına şöyle methediyor:
الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللّهِ وَلاَ يِنقُضُونَ الْمِيثَاقَ
وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللّهُ بِهِ أَن يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الحِسَابِ
1-Onlar, Allah'a verdikleri sözü tastamam tutarlar, (emirlerine uyar, yasaklarından uzak dururlar)[12]
2-Ve anlaşmayı bozmazlar, sözlerinde dururlar.
3-Allâh'ın gözetilmesini istediği kimseleri (akrabayı) gözetirler. (sıla-i rahimde bulunurlar, akrabaların imdadına yetişir, onlara yardım ederler),
4-Rablerinden korkarlar ve (bilhassa) hesâbın kötü olmasından, (köü hesabın kendilerini cehenneme götürmesinden) endişe ederler."[13]
HADİSLERDE SILA-İ RAHİM
Rasûlullah (sav) Efendimiz de buyurmuşlar ki:
"Her kim rızkının bol olmasını ve ecelinin gecikmesini istiyorsa akrabasını görüp gözetsin"[14]
"Ey insanlar, birbirinize selâm verin, akrabanızı gözetin, yemeği yedirin! Geceleyin insanlar uyurken namaz kılın ki selâmetle Cennete giresiniz"[15]
"Yoksula yapılan sadaka bir sadakadır. Bu sadaka akrabaya yapılmışsa iki sadaka demektir. Biri sadaka, diğeri sıla-i rahimdir ki bu da sadaka sayılır"[16]
"Teyze, anne yerindedir"[17] Amca da baba yerindedir.
"Harcamaya kendinden başla! Artanı çoluk-çocuğuna sarf et. Âilenden bir şey artarsa, bunu da yakınlarına harca. Bunlardan arta kalanı da sağındaki ve solundaki komşulara ver!"[18]
"Akrabasıyla ilgisini kesen kimse cennete giremez."[19]
AKRABAYI GÖZETMEK DEMEK…
Her hafta hatipler hutbelerinin sonun da bir ayet okurlar:
إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالإِحْسَانِ وَإِيتَاء ذِي الْقُرْبَى وَيَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ وَالْبَغْيِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
"Şüphesiz ki Allah, size adaleti, iyi davranmayı ve yakınlara yardımda bulunmayı emrediyor; hayasızlığı, fenalığı ve azgınlığı yasaklıyor; dinleyip anlayıp tutasınız diye size öğüt veriyor."[20]
Kur'an'da ve hadislerde ifade edilen bu yakınlara yardım ve akrabayı gözetme" emrinin anlamı, onları ziyaret etmek, hatırlarını üstün tutmak, kendi imkânlarını onlarla paylaşmak, bunlar yapılamıyorsa en azından kötülük etmemek demektir; yoksa haklı ve ehliyetli olanların yerine haksız ve ehliyetsiz olan akrabasını ve mensuplarını devlet kadrolarına yerleştirmek değildir.
PEYGAMBERİMİZİN YARDIM ŞEKLİ
Peygamberimiz (sav), nüfusu kalabalık olan Amcası Ebu Talib'in oğlu Ali'yi (ra), yanına almış, bakımını üstlenmiş; diğer oğlu Cafer'i (ra) de diğer amcası Abbas'a havale ederek amcası Ebu Talib'in yükünü hafifletmiştir.[21]
Amcası Ebu Talip de, bir zamanlar, nüfusu kalabalık olmasına rağmen yetim kalmış Peygamberimizin bakımını üstlenmiş, kalabalık nüfusunun içinde aç kalır endişesiyle ona zaman zaman ayrı sofra kurdurtmuştur. Hanımı Fatma da, çocuklaının saçlarını taramadan onun saçlarını tarar ve ihtiyaçlarını karşılarmış.
Sahabesinden Valilik isteyen Ebuzer'e de (ra) Peygamberimiz: "Ey Ebuzer, sen zayıfsın, senin o istediğin valilik ise emanettir. Kıyamet gününde de rüsvaylık ve pişmanlıktır. Biz onu isteyene değil, ehil olana veririz."[22] Demiştir.
Bir başka rivayette ise: "Ey Ebu Zerr, ben seni zayif görüyorum. Ben kendim icin istedigimi senin icin de isterim. Sakın iki kişi uzerine amir olma, yetim malina da velilik yapma."[23] (Yani yöneticiliğe talip olma.) diyerek bu işlerin cazibesi kadar vebal ve sorumluluğunun da çok ağır olduğuna işaret buyurmuşlardır.
KAYIRMACILIK HARAM, GÖREVİ EHİL OLANA VERMEK FARZ
Bu hadislerden anlıyoruz ki: İslam'da haksız kayırmacılık haram, görevleri ehil olanlara vermek te farzdır.
Zaten Allah da Müslümanlardan:
1-Emanetleri ehline vermelerini,
2-İnsanlar arasında hükmettikleri zaman adaletle hükmetmelerini,[24]
3-Öfkeli oldukları düşmanlarına dahi adil davranmalarını istemiştir. [25]
GÜZEL BİR ANEKDOT
Bu günkü yazımızı, dost ziyaretleri ve sila-i rahimle ilgili abi-kardeş arasında yaşanmış güzel bir anekdotla tamamlayalım:
Abisi, sıla-i rahim için bahaneler arıyordu. Bu sebeple bir akşam tatlı bir espri ile kardeşini aradı:
-Alo, kardeşim! selamun aleyküm.
-Ve aleykümüsselam abi, buyurun.
-Kardeş sana bir hadis okuyayım mı?
-Buyur abi, sormaya ne hacet, dedi, kardeşi. Abisi söze başladı:
-Peygamberimiz buyurmuşlar ki: "Ey Ebuzer, çorba pişirdiğin zaman suyunu çok kat, olur ki onunla komşularını da gözetir," (yakınlarınla veya yakınındakilerle paylaşırsın.)"[26]
Kardeş, davayı çakmış, abisini, yengesi ve yeğeni ile beraber çaya çağırmış, uzun uzun oturmuş, tatlı tatlı sohbet edip ayrılmışlar.
Bir başka gün yine abisi aramış:
-Alo, kardeş, sana bir hadis daha okuyayım mı? Kardeş gülmüş, arkasından neyin geleceğini merak ederek:
-Estağfirullah, abi ne demek buyurun, demiş. Abisi söze başlamış:
-Peygamberimiz buyurmuşlar ki:
"Müslümanın Müslüman üzerinde altı hakkı vardır:
1-Karşılaştığında selam verir,
2-Davetine icabet eder,
3-Aksırdığı zaman elhamdülillah derse yerhamükallah der,
4-Hastalandığında ziyaretine gider,
5-Öldüğünde cenazesinin ardından yürür,
6-Kendisi için istediğini kardeşi için de ister."[27]
Abisi hadisi tamamladıktan sonra niyetini açıklamış:
-Kardeş, bu hadisin gereğini yapacağına inandığım için yarın seni, eşini ve yeğenlerimi kahvaltıya davet ediyorum, demiş.
Kardeşi, bu daveti gülerek memnuniyetle kabul etmiş, ardından da şunları söylemiş:
-Abi Allah razı olsun, ne güzel iş yapıyorsun, bir taraftan sıla-i rahmi vesile ederek hadisleri hatırlatıyor ve hadisleri hayatımıza geçiriyorsun, bir taraftan da hadislerle sıla-i rahmin gerçekleşmesine vesile oluyorsun. Dolayısıyla hem Allah'ın emrini hem de Rasulullahın sünnetini yaşamamıza zemin hazırlıyorsun.
Abisi:
-Estağfirullah vazifemiz, demiş. Ertesi gün kahvaltı da buluşmuşlar. Allah'ın lütfuyla ve büyük bir keyifle kahvaltılarını yapmışlar. İman hakikatlerini de kahvaltıya katarak hayatı monotonluktan çıkarmışlar.
Dünya gamından geçip,
Yokluğa kanat açıp,
Şevkile her dem uçup,
Çağırırım dost dost.
Diyerek bir başka zaman ve zeminde buluşmak üzere birbirlerine veda etmişler.
Dipnotlar
[1] Safve, 1/38
[2] Muhtasar, 1/46
[3] Bkz. Sece, 32 /181
[4] Bkz. Maide, 5/25
[5] Bkz. Hucurat, 49 /6; Nur, 24/4
[6] Bkz. Bkara, 2/282
[7] Bkz. Bakara, 2/197
[8] Bkz. Çantay, Hasan Basri, Kur'an_ı Hkîm ve Meâl-i Kerîm, 1/18 dipnot
[9] Bakara, 2/27
[10] Ra'd, 13/25
[11] Nisa, 4/1
[12] Bkz. Safve, 2/75
[13] Ra'd, 13/20-21
[14] Buhârî, Edeb 12, Büyûʻ 13; Müslim, Birr, 6 (20- 21)
[15] Tirmizî, Et'ime, 45.
[16] Tirmizi, Zekât, 26.
[17] Tirmizi, Birr, 5.
[18] Müslim, Zekât, 13, (41)
[19] Buhârî, Edeb, 11; Müslim, Birr, 6, (18-19)
[20] Nahl, 16/90
[21] Bkz. İbn-i Hişam, 1/264
[22] Bkz. Muslim" Imaret 17, (1826); Ebu Davud, Vesaya 4, (2868); Nesai, Vesaya 10, (6, 255).
[23] Ebu Davud, Harac 5, (2934)
[24] Bkz. Nisa, 4/58
[25] Bkz. Maide, 5/8
[26] Bkz. Müslim, Birr, 42. (142-143)
[27] Bkz. Müslim, Selam, 3 (4-5)
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
AFETLER VE KURTULMA YOLLARI
A-ZAHİRİ AFAT: -İflas. Müslümanların çoğu iflasla kuşatılmasının sebebi: bilgi azlı
TEŞRİK TEKBİRLERİ
Teşrik tekbirlerinin ve ihlas suresinin Arefe gününde 1000 defa okunmasının bazı hikmetleri:
İSTİKBAL İSLAM’INDIR-3
Bediüzzaman’ın Müdellel Ümidi: Bediüzzaman hazretleri, (31 Mart hadisesinden bir müddet son
İSTİKBAL İSLAM’INDIR-2
II. HZ. PEYGAMBERDEN GELEN BEŞARETLER Hayatı boyunca ümmetine karşı gösterdiği ilgi, şefkat
İSTİKBAL İSLAM’INDIR-1
Gelecekte İslamiyet’in hâkimiyetine işaret eden beşaretler: Kur'an-ı Kerim'in istikbalin hâ
ÖLENLER EŞİT DEĞİLDİRLER
İnsanların ölüme negatif düşüncelerle bakmalarındaki sıkıntılardan biri de şudur ki, onu
CENNET VE CEHENNEM SADECE MANEVİ DEĞİLDİR
Cennet ve Cehennem iki yurttur; birisi sevaba birisi azaba, birincisi muttakilere, ikincisi kâfirle
ACBU’Z ZENEB HADİSİ
Bir sorunun cevabı; “Müzedeki bir insanın iskeleti 2.000 senedir var olduğu söyleniyor. Halbu
NAMAZDA 17 SIRRI
İslam Literatüründe “el-Mabud” kelimesi hakiki mabud olan Allah’ın bir vasfıdır. Ebced d
İNSANLARIN AYIBINI GİZLEMEK
Kişi kendisine nasıl davranılmasını istiyorsa, başkalarına da öyle davranmalıdır. Bu minva
CEHENNEM NEREDEDİR?
Soru: Cehennem Nerededir? Cevap: Cennet ise Kur’an-ı Kerim'de zikredildiği gibi yüksektedir ve
- RUM SURESİ ÖZELİNDE FITRAT DİNİ’NE BAKIŞ
- HADİSLER IŞIĞINDA KOMŞULUK İLİŞKİLERİ-2
- HADİSLER IŞIĞINDA KOMŞULUK İLİŞKİLERİ-1
- SAYGI GÖSTERGELERİ
- SAHÂBENİN ADALETİ VE ÂLİMLERİN BUNA DAİR AÇIKLAMALARI-2
- SAHÂBENİN ADALETİ VE ÂLİMLERİN BUNA DAİR AÇIKLAMALARI-1
- FİTNE HADİSLERİNE İTİRAZLAR
- NEDİR İTTİHAD-I İSLAM?
- BATI DÜNYASININ İHANET SENARYOLARI VE PİLTDOWN ADAMI
- HZ. MUAVİYE'NİN, OĞLU YEZİD'İ VELİAHD TAYİN ETMESİ
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-5
- HZ. MUÂVİYE RÂŞİD HALÎFELERDENDİR
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-4
- ABDULLAH BİN SEBE DİYE BİRİ YOK MUDUR?
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-3
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-2
- SORU SORMA AHLAKI
- İLİM ALINACAK ÂLİMİN ÖZELLİĞİ VE SEÇİMİ
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-1
- HÜR MÜSLÜMAN HANIMIN VASIFLARI:
- İLMİ, SALİH VE EHLİYETLİ HOCALARDAN ALMANIN ZORUNLULUĞU
- İLİM TAHSİLİNDE ÂLİ HİMMET SAHİBİ OLMAK
- İLİM TAHSİLİNDE VE ÖĞRETİMİNDE İYİ NİYET
- HAKKA TALİP OLANLARA ÖNEMLİ TAVSİYELER
- İSLÂM, BİLİME DÜŞMAN MIDIR?
- İLİM TALEBESİNİN İHTİYAÇ DUYACAĞI MEZİYETLERİN ÖZETİ
- İLMİN KADRİNİ BİLMEK
- PEYGAMBERLERİN MASÛM OLUŞU
- BİR MEDRESE PROGRAMI ÖRNEĞİ
Üstünlük ve şeref ancak Allah'ın, Peygamberinin ve mü'minlerindir.
Münâfikûn, 8
GÜNÜN HADİSİ
Hafızasında Kur'an'dan hiçbir ezber bulunmayan kişi harab olmuş bir ev gibidir
Tirmizi, Sevatbu'l-Kur'an 18, 2914
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Cumhuriyet'in ilanı(29 Ekim 1923) *Sütçü İmam Maraş'ta direnişi başlattı(31 Ekim 1919) *I.Dünya Harbine girdik(1 Kasım 1914) *İmam-ı Rabbani Hz.lerinin İrtihali(2 Kasım 1624) *Hz.Ömer(r.a.)'in Şehadeti(3 Kasım 644)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...