Huzeyfe, Arapların Zübyân kabilesi reislerindendi. Kötü ruhlu, zalim bir adamdı. Bunun yüzünden hem kendi, hem de etraf kabileleri bir hayli harp etmişler, ölü vermişlerdi.

Bilhassa Abs kabilesi ile aralarında kırk sene devam eden ve kendisinin de katli ile neticelenen hadiseler şöyle başlamıştı: Abs kabilesinden Kays bin Züheyr, bir Hicaz dönüşü Huzeyfe'nin obasına misafir olur. Misafirin Dahis ve Gabrâ adlı atlarını gören Huzeyfe, bunların kendi atları ile ödüllü koşu yapmasını teklif eder. Kays, bu işin kötüye varacağını sezer ve kabul etmez. Fakat Huzeyfe âdeta zorlar. Yüzer deve ödül ile yüz ok atımı mesafeden atlar koşuya çıkarırlar. Huzeyfe kötü niyetli davranır ve yola pusu kurduğu adamlarına ileri geçen misafirin atlarını döğdürüp ürkütür. Ama gene misafirin atının biri, Gabrâ, koşuyu kazanır.

Huzeyfe, koşuyu takip eden halkın gözü önünde cereyan eden bütün bu hadiselere rağmen kendi kendisini galip ilân eder. Esasen baştan bu durumu sezen fakat misafir bulunduğu için bu işe mecbur kalan Kays, üzülerek, atlarını alıp kabilesine döner. Fakat Huzeyfe onun peşini bırakmaz, oğlu Nüdbe'yi peşinden göndererek koşu ödülü olan yüz deveyi ister. Esasen Huzeyfe'ye pek kızgın olarak dönen Kays, Nüdbe'nin böyle bir teklifle tâ kabilesine kadar geldiğini görünce; hiddetini yenemez ve Nüdbe'yi öldürür.

Bu sırada Kays'ın Malik adında bir kardeşi, Zübyan kabilesine misafir gitmişti. Durumu öğrenen Huzeyfe ve kabilesi de Nüdbe'ye karşılık bu Malik'i öldürürler.

Abs ve Zübyan arasında bıı suretle yani Huzeyfe'nin bir kötü davranışı ile başlayan savaş, tam kırk sene sürmüştür. O kadar ki, bu harplerin devamlı meşgalesinden at ve develeri dahi yavrulamaya fırsat bulamadı. Araplar, bu iki kabile ve müttefikleri arasında geçen bu harplere şu isimleri verirler: «Yevme Zil Müreylüb -Müreylib günü veya gadılk günü», «Urâir günü», «Hassa günü», «Yameriye günü», «Akiha günü», «Cifrul Hebaeh günü» ve «Ceracir günü».

Bu harplerden biri olan «Yevme Zü Hasa» Vadissefa'da, Fezare ile Abs kabilesi arasında geçmişti. Kays'ın kabilesi olan Abs kabilesi bozulmuş, geri kaçmak mecburiyetinde kalmışlardı. Fakat düşmanlan peşlerini bırakmamışlardı. Nihayet Abs kabilesi, yedi çocuğu rehin olarak bırakarak sulh ve tazminat şartlarını görüşmek üzere mehil istemişlerdi. Şartlar kabul edilmiş, çocuklar Zübyan kabilesinden Amr'ın oğlu Sebiğ'in eline emanet edilmişti. Fakat tam bu sırada, çocukları emanet alan. Sebiğ öldü. Bunu haber alan Huzeyfe, çocukları Sebiğ'in oğlu Melik'in elinden alarak Yâmeriye denen yere götürdü.

Durumu sezen çocukların: «Babaa, Babacığım!.» diye feryat edişlerini nazara almayarak hepsini hunharca boğazladı. Bu korkunç fecaati öğrenen Abs kabilesi, hiç vakit kaybetmeden ve harp tazminatı için topladıkları para ile de silah temin ederek Huzeyfe'nin kabilesine hücum edip çocuklarının boğazlandığı sahada onları cezalandırdılar. Fakat asıl suçlu hunhar Huzeyfe kurtuldu. Ve kabilesinin bir kolu bulunduğu bütün Gatafan kabilesini ayaklandırarak Abs kabilesine hücuma hazırlandı. Bu suretle Abs'e son darbeyi indirmek istiyordu. Çocuklara yaptığı zulüm gözlerini perdelediği için, kardeşi Haml'in vazgeçirmek için yaptığı ricalarını da kaale almadı.

Hazırlık bitti, yolaçıktılar. Beride Kays, kabilesini topladı, onlara harp plânlarını açıklıyarak talimat verdi. Kays: «Onlardan beni Bedr hariç diğer kabileler kan davasında değil, ganimet derdindedir. Bunun için, bütün mallarımızı bir yere bırakıp biz bir tarafa gizleneceğiz. Onlar gelip bunu görünce yağmaya dalacaklar. Bırakacağımız gözcü bize haber verecek ve biz de onları aniden basıp, perişan edeceğiz" dedi.

Bütün kabile bunu pek uygun buldu ve öyle yaptılar. Dedikleri gibi de oldu. Düşman kabileler mağlup ve perişan oldular, dört yüzden fazla ölü verdiler. Bu arada asıl suçlu Huzeyfe, gene kaçtı. Yanına kardeşi Haml'i ve beş atlıyı alarak Cifrul hebâeh denen ve bu harbe ismini veren su istikâmetinde bütün gece süratle at koşturdu. Sabah olunca, artık emin olarak atlarını çayıra salıp su başında istirahate çekildiler.

Halbuki Kays, yanına aldığı - Huzeyfe'nin evlâtlığ ı ve sonra Kays'ın emrine giren - Kiryuaş ve diğer arkadaşları ile sabaha kadar dolu dizgin Huzeyfe'yi takip etmişti. Nihayet sabah vakti onları istirahat halinde bastırdı. Ve adamları ile kısa bir görüşmeden sonra plânını tatbike koydu. Huzeyfe ve adamlarının atlarına binmelerine meydan vermemek için atlar ile aralarına girerek onları kıskıvrak sardı.

Korku ve dehşete kapılan zalim Huzeyfe ve arkadaşları, hunharca boğazladığı çocukların: «Babacığım... Babacığım!...» diye haykıran hayalindeki seslerine cevap veriyormuş gibi: «Lebbeyküm, Lebbeyküm!.» «Buyrun, Buyrun...» diye haykırmaya başladılar.

Kays, "Ey Huzeyfe, ey zalim! Boğazladığın masum çocukların halini şimdi daha iyi idrâk ediyorsun değil mi?" dedi. Huzeyfe, yalvarıyor, boğazladığı çocuklara ve ölümlerine sebep olduğu yüzlerce kişiye karşı hiç duymadığı, düşünmediği merhameti şimdi onlardan bekliyordu. Fakat artık zalime müsaade edilmedi. Lâyık olduğu cezayı buldu. Evlâtlığı Kıryuaş tarafından habis ruhu teninden ayrıldı. Arkadaşları da aynı şekilde cezalandırıldı. Fakat yanında kaçırdığı oğlu Hasan, küçük olduğu için bağışlandı.