9.Allah, Mescitleri Korur:

"… Allah, insanların bir kısmını bir kısmı ile defetmeseydi, şüphesiz manastırlar, kiliseler, havralar ve içinde Allah'ın adı çok anılan mescitler yıkılıp giderdi. Elbette Allah kendi (dini)ne yardım edene yardım edecektir. Şüphesiz Allah çok güçlü, çok izzetlidir."(16)

Allah, mü'minlere cihad izni vererek, kâfirlerin kilise havra ve mescitleri yıkmalarına engel olmuştur.

Sabuni'nin şu açıklaması dikkat çekicidir: 'Yüce Allah'ın sadece camileri "İçinde Allah'ın adı çokça anılan" diye nitelemesi, onların şeref ve yüceliğini göstermek içindir. Çünkü gerçek ibadet yerleri buralardır.'(17)

10.Camide Yapılmaması Gereken Şeyler:

Şu hadis-i şerif, camide yapılmaması gereken şeyleri bildirmektedir:

Abdullah bin Amr (r.a.) şöyle dedi: "Nebi (s.a.v.), mescitte alış verişi, kaybolan bir şeyin ilanını, şiir inşâd etmeyi ve namaz kılmadan önce halkalar halinde oturmayı yasakladı!"(18)

O halde camide şu davranışların yapılması yanlıştır:

*Alış veriş yapmak.

*Kayıp ilanı yapmak.

*Şiir okumak.

*Namazdan önce halkalar halinde oturup sohbet etmek.

Bu konudaki bir hadis de şöyledir:

Abdurrahman bin Şibl (r.a.) şöyle dedi: "Rasulullah (s.a.v.), karganın yem topladığı gibi namaz kılmaktan, namaz kılanın ellerini secdede yırtıcı hayvanların ellerini yere yaydığı gibi yaymasından ve devenin bir çökme yerini vatan edindiği gibi, bir kimsenin mescitte muayyen bir yer tutmasını yasakladı!"(19)

Bu hadise göre şunlardan sakınmalıyız:

*Namazı hızlı kılmak.

*Secdede iken dirsekleri yanlara açıp yan taraftakileri rahatsız etmek.

*Camide belli bir yer edinmek.

Şu hususlara da cami adabındandır:

*Camiye sağ ayakla girip sol ayakla çıkmak.

*Ağzı, soğan, sarımsak kokar vaziyette camiye girmemek.

*Hutbeyi ve yapılan vaazları dikkatle dinlemek.

11.Camiye Girince İki Rekat Tahiyyatü'l-Mescit Namazı Kılmak Sünnettir:

Camiye, ziyaret maksadıyla veya namaz kılma dışında bir sebeple girince iki rekat tahiyyetü'l-mescit namazı kılmak müstehaptır. Bu hususu anlatan bir hadis şöyledir:

 "Rasulullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: "Herhangi biriniz mescide girdiği vakit, oturmadan önce iki rekât namaz kılsın!"(20)

'Kerahet vaktinde tahiyyetü'l-mescit namazı kılınmaz. Bunun yerine, "Sübhanellahi velhamdü lillâhi ve lâ ilâhe illallahu vallahu ekber." denmesi Müstehap görülmüştür. Vakit namazı kılmak niyetiyle camiye girip namaza durmak, tahiyyetü'l-mescid yerine geçer.'(21) 

12.Üç Mescidin Diğer Mescitlerden Farkı:

Yeryüzündeki üç mescit, kıymet olarak diğer bütün mescitlerden daha üstündür. Bu mescitler ve üstünlük sıraları bir hadiste şöyle ifade edilmiştir:

"Üç mescitten gayrına ibadet için yolculuk yapılmaz! Onlar: 1) Mescidi Haram, 2) Bu benim mescidim ve 3) Mescidi Aksâ'dır"(22)

Hz. Muhammed (s.a.v.) bir başka hadiste bu mescitlerden ilk ikisinde kılınan namazların fazilet olarak üstünlüğünü şu şekilde haber vermektedir:

"Benim mescidimde kılınan namaz, Mescidi Haram müstesna onun gayrı yerlerde kılınan bin namazdan daha faziletlidir! Mescidi Haramda kılınan namaz onun gayrı yerlerde kılınan namazdan yüz bin namazdan daha faziletlidir!"(23)

13.Mescid-i Haram İsra mucizesinin, Mescid-i Aksa ise Miraç Mucizesinin Başlangıç Yeridir:

Mescidi Aksa'nın, İsra ve Miraç mucizesinin Mescid-i Haram'dan sonraki durağı olduğu ve çevresinin bereketlendirildiği, Kur'an'da haber verilmektedir:

"Kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed'i) bir gece Mescid-i Haram'dan çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa'ya götüren Allah'ın şanı yücedir. Hiç şüphesiz O, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir."(24)

Hz. Muhammed (s.a.v.), bir gece Mescid-i Haram'dan alınıp Mescid-i Aksa'ya götürülmüş, orada da Miraç mucizesini yaşamıştır. Bu olaya İsra ve Miraç mucizesi denir.

14.Kabe ve Mescid-i Haram, namaz için kıbledir:

Bu konudaki ik ayet ve kısa izahları şöyledir:

1-"Nereden yola çıkarsan çık (namazda) yüzünü Mescid-i Haram tarafına çevir. Bu emir Rabbinden sana gelen gerçektir. (Biliniz ki) Allah yaptıklarınızdan habersiz değildir."(25)

Bu ayet ile Kabe ve Mescid-i Haram, kıble olarak belirlenmiştir. Namaz kılınacağı zaman kıbleye dönmek farzdır.

Şu ayet de aynı hususu teyid etmektedir:

2-"(Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, yüzünü Mescid-i Haram'a doğru çevir. (Ey mü'minler!) Siz de nerede olursanız olun, yüzünüzü Mescid-i Haram'a doğru çevirin ki, zalimlerin dışındaki insanların elinde (size karşı) bir koz olmasın. Zalimlerden korkmayın, benden korkun. Böylece size nimetlerimi tamamlayayım ve doğru yolu bulasınız."(26)

Hem mukim iken hem de sefere çıkılacağında, namaz kılınacağı zaman istikbal-i kıble (kıbleye yönelmek) farzdır.

Konuya şu cümlelerle son verelim:

İlk cami, Kabe'yi çevreleyen Mescid-i Haram'dır; diğer bütün camiler, Mescid-i Haram'ın birer şubesi gibidir.

Camiler, içinde Allah'a ibadet edilen özel yerlerdir.

En zalim kimseler, Allah'ın mescitlerinde onun adının anılmasını yasaklayanlardır.

Camilerde yalnız Allah'a ibadet edilir. İbadetlerimiz, her türlü riya ve şirkten arınmış olmalıdır.

Hem içimizi, hem dışımızı, hem de camileri temiz tutmalıyız.

İslam şehir medeniyeti, cami merkezli olarak gelişmiştir.

Cami ile ilişkimizi hiç kesmemeli, onu hayatımızın merkezine koymalıyız.

Dipnotlar

16-22/Hac-40

17-Sabuni, Safvet'ü-Tefasir, C: 4, S:143

18-Ebu Davud-1079, Nesai-713, 714, Tirmizi 322, İbn Mace-749

19-Ebu Davud-862, Nesei-1111, İbn Mace-1429

20-Buhari 540, Müslim 714/69, Ebu Davud 467, Nesei 729, Tirmizi 316, İbn Mace-1013, Darimi 1/323

21-Ömer Nasuhi Bilmen, Büyük İslam İlmihali, S: 203-204

22-İbn Mace-1409, Buhari-1130, Müslim-1397/512, Ebu Davud-2033, Nesai- 699

23-Ahmed 3/343

24-17/İsra-1

25-2/Bakara-149

26-2/Bakara-150