Soru: Bu rivayetler sahih midir? İbadetler nasıl boşa gider? "Fıkhı bilmeden ibadet etmek, gece karanlıkta bina yapıp, gündüz yıkmak gibidir." [Deylemi] "Az fıkıh bilmek çok ibadetten iyidir. İhlâsla ibadet edene fıkhı öğrenmek nasip olur." [Taberani]

Cevap: Kaynağı Deylemi olarak verilen hadis rivayetini ne Deylemi'de ne de başka kaynaklarda bulamadık. Türkçe İnternette kuvvetli ihtimalle önce bu bilgi Türkiye gazetesi camiası tarafından, bilimsel bir referans verilmeden yalnız (Deylemi) denilerek verilmiş, diğerleri de oradan kopyalamışlardır.

Bununla beraber, manası sahihtir. Çünkü Fıkıh, kişinin yapacağı ibadetlerin yapılış şeklini gösterir. Bilinmeden hiç bir iş yapılmadığı gibi, dinin emri olan ibadet ve saire işlerin yapılması için elbette fıkıh ilmine ihtiyaç vardır.. Namazın nasıl kılınacağını, nasıl bozulacağını, nasıl sehiv secdesi gerekeceğini bilmeyenin doğru bir şekilde namaz kılması düşünülebilir mi?

Fıkıh-ibadet konusuna gelince;

Bu konuda değişik lafızlarla rivayetler söz konusudur.

Birisi: "(kalil)Az ilim çok ibadetten daha hayırlıdır. Kişinin ibadet etmesi, fıkıh olarak kendisine yeter. Kişinin kendi görüşüyle grurlanması cahillik olarak ona yeter..."(Taberani/Evsat, 8/301).

Birisi de: "(yesir) Az fıkıh çok ibadetten daha hayırlıdır..."(Taberani/Kebir, 1/135).

Bu iki rivayet de zayıftır(bk. Mecmau'z-Zevaid, 1/120.