Ders: 3. Söz

İzah: Mehmed Kırkıncı Hocaefendi

*Allah ya..Allah'tan gelen şey nasıl olur, onu bir bilebilsek var ya..Her gelen şey zahiren aleyhimizde olsa bile netice itibarıyla hayrımızadır yani..

 Not: Râbiatül Adeviye'ye(k.s); "Kul ne vakit Rabbinden razı olur? diye sormuşlar. "Nimet gibi musibet de onu sevindirdiği zaman" cevabını vermiş. Hz. Mevlana ise "Gam ve keder bir hazinedir. Senin hastalık ve meşakkatin de bir hazinedir. Lakin bu fikir çocuklara nasıl tesir eder, bunun böyle olduğunu nasıl anlarlar?" buyuruyor. Ebu Ali Dekkak(k.s); "Hüzün ve kedere müptela olan kimseler, yıllar yılı elem yüzü görmemiş kimselerin kat edemeyeceği mesafeleri Allah'a giden yolları kat etmiş olurlar" derken, Zünnun-u Mısri(ks); "Başına gelen derdi nimet bilmeyen, hikmet erbabı olamaz" buyurur.(Salih Okur)

*Bir zaman bir köyde bir adam varmış. O adam her şeye "bunda da bir hayır vardır" dermiş. Bir gün köyün ağası çobana demiş ki; "bu gün bunun koyunlarını dağda bırak. Diğer köylülerin koyunlarını getir, ağıla koy. Gel buna haber ver ki bakalım ne diyecek?"

Çoban da ağanın dediği yapıp geliyor o adam, diyor ki; "efendi, biliyor musun ne oldu? Senin koyunların dağda diğer koyunlardan ayrılmışlar. Diğer köylülerin koyunlarını getirip ağıla koydum."

Adam diyor ki; "olsun, bunda bir hayır vardır." Çoban; "bunda bir hayır olur mu, dağda kurt var, şu var, bu var" diyor. Adam " ne olursa olsun, bunda da bir hayır vardır" diyor.

Sabahleyin ağıl çöküyor, köyün koyunları ölüyor. Gelip adama durumu haber veriyorlar, "onda da bir hayır var" diyor.

* Eskiden beri söylenen güzel bir söz var; "bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır." İnsan düşünüyor; ya bir gözün hatırı kaç yıl? İki göz olursa, yanına da iki tane de kulak. Aklın, kalbin, öteki azaların.. Enfüsi nimetler, âfâki nimetler.. Acaba afâki nimetler mi daha üstün, enfüsi nimetler mi.. göz mü daha üstün, güneş mi? Aynı derecedeler yani..Hava senin hayatın, hava olmasa yaşayamazsın, afaki nimet..Allah'ın nimetlerini sayamıyorsun, katmer katmer..Hep kulları için yaratmış.. Kendine lazım değil..

Not: Merhum Mehmed Kırkıncı Hocaefendi "Nükteler" adlı eserinde aynı meseleyi şöyle anlatmaktadır; "İnsan fıtraten iyiliğe karşı mukabelede bulunmak arzu eder. Bu yüzden, bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır, sözü darb-ı mesel olmuştur.

Bu fıtrattaki bir insan, güneşin, ayın, yıldızların, zeminin, havanın, bulutların ilh... yaptıkları yardımlara karşı onlara ne gibi maddî bir mukabelede bulunabilir? Böyle ciddî bir mukabeleye aklen imkân bulunmadığına göre; bütün bu mahlûkatla bize ayrı ayrı lûtuflar yağdıran Rahîm-i Zülcemâl'e mânevî bir mukabele olarak ibadette bulunmamız ve verdiği bu kadar ni'metlerine şükür ve hamd etmemiz fıtratımızın icabıdır.

Bu fıtrî vazifeyi yapmadığımız takdirde hayvanlar ve ağaçlardan daha aşağı ve taşlardan daha hissiz olduğumuzu ortaya koymuş oluruz. ."(Mehmed Kırkıncı, Nükteler, Zafer Yayınları)

*Çok zaman söylüyoruz; insan kâinatta merkez noktada, mihrak noktasında. Yani Cenab-ı Hak neyi yaratmışsa insanın menfaatini nazara alarak yaratmış..Bu insan bu güneşten nasıl yararlanır, güneş ona göre yaratılmış. Bu deveden nasıl faydalanır, bu deryadan nasıl istifade eder..Hep insana göre yaratılmış..Başka bir ifadeyle insan, ihtiyaçlarını Cenab-ı Hakka yarattırmış..

Not: Merhum Mehmed Kırkıncı Hocaefendi "Rahman'ın Misafiri İnsan" adlı eserinde aynı meseleyi şöyle anlatmaktadır; "Kâinatın yaratılmasındaki asıl maksat insan olduğundan Cenab-ı Hak kâinatta her şeyi insana ve onun istifadesine göre terbiye edip tanzim etmiştir. Yani kâinatın nizam ve intizamı insana göre ayarlanmıştır. Hakikat bu ki, Cenab-ı Hak insana bakarak her şeyi ona göre yaratmıştır. Tâ ki, insan bunlardan istifade edebilsin. Cenab-ı Hak bütün mahlûkatı, kâinatın yaratılış sebebi olan insana yardım ve hizmet adeta için seferber etmiştir.

Evet, Allahu Teâlâ cesamet ve azametli olan semayı yıldızlarlarla bezetmiş, arzdaki bütün dağları, bağları ve deryaları insanların yaşamasına uygun şekilde tanzim etmiş ve onların menfaati için yerden sular çıkarıp, semadan yağmurlar yağdırmıştır. Ve o yağmurlar vasıtasıyla sayısız nebatat ve çeşit çeşit meyve veren ağaçlar halk etmiştir. Ta ki insanlar ve hayvanlar ondan menfaat görsünler."(Mehmed Kırkıncı, Rahman'ın Misafiri İnsan, Zafer Yayınları)