Velid, Emevî hükümdarıdır. Hişam'dan sonra Emevî halifesi olarak tahta çıkmıştır. Künyesi: Fasıktır.

Bu Velid, emsali az görülmüş sapık ve zalim insanlardan biridir. Esasen onu iyi tanımak için mensup olduğu aileye şöyle bir bakmak kâfi: Babası: Yezid Abdülmelik, anası; meşhur zalim Haccac'ın kız kardeşi ve gene onun kadar zalim olan Irak valisi Yusuf Sakafî'nin kızı.

Bunun ve adı geçen ailesindeki büyüklerin yaptıkları zulüm ve ahlâksızlıklar akıllı insanın kârı değil. Belki bu tip insanlarda, akli muvazene tam değildir. Fakat Velid'in aynı zamanda değerli bir şair olduğunu nazara alınca, insan ne diyeceğini, bu sapıklığı nasıl manalandıracağını bilemiyor, işte hayatı:

Hicrî doksan senesinde Şam'da doğmuştur. Yezid'in oğludur. Gayet yakışıklı ve edebî zevki kuvvetli; fakat zalim, fasık bir insandır. Babası Yezid tarafından veliaht tayin edildiği için, Hişam öldüğünde yerine Hicrî 125 senesinde kendisine biat edilmiştir. Zehebi, müteselsil senetle Hz. Ömer'den nakleder ki: "Bir gün Ümmü Seleme'nin biraderinin bir çocuğu olmuş, çocuğa Velid ismini koymuşlar. Resul-i Ekrem, çocuğun bu ismini duyunca: "Bu çocuğu firavunlarınızın isimleri ile isimlendirdiniz. Bu ümmetten Velid adında bir adam gelecek ki, onun bu ümmete karşı olan şiddeti, firavun'un halkına olan şiddetinden fazla olacak" buyurmuştur.

İşte zaman gelmiş, Velid bu ümmete halife olmuştu. Halifenin bir vazifesi de halka namaz kıldırmak, yani cemaate imam olmaktı. Bir sabah, ezan okunurken, halife Velid, cariyesi ile şarap içiyordu. Kalktı, cariyesi ile cima etti ve sonra da "Yemin olsun ki, bu gün namazı kimse kıldırmayacak, sen kıldıracaksın" dedi.

Cariye, padişahın elbiselerini giydi. Cünup ve sarhoş yalpalayarak gitti ve cemaate imam oldu.

Velid bir gün harem dairesine geçer. Haremde yetişkin kızı, dadısı ile oturmaktadır. Velid, hemen kızının üzerine çullanır ve zavallı öz kızının bikrini izale eder. Durumu dehşetle seyreden dadı: "Bu senin yaptığın mecûsiliktir. Zira kızları ile evlenmeği mubah gören onlardır.» deyince, ahlâksız Velid, şu şiiri okur:

"İnsanların kınamasından korkan, eleminden ölür,

Buna aldırmayan cesurlardır ki hayattan zevk alır"

Velid, bir gün tefeül için eline Mushaf-ı Şerif-i alır ve rastgele bir yerinden açar ve «Her sapık zalim helâk oldu." âyeti kerimesi ile karşılaşır. Kaderin yüzüne vurduğu bu şamar karşısında Velid pek kızar. Sivri aklınca Kur'ân'dan intikam almaya kalkışır: «Beni alay ve tehdit mi ediyorsun?» diye Mushaf-ı Şerif-i karşısına koyarak nişan alır. Ok ata ata kitabı parça parça eder ve bu şiiri okur:

"Sen her sapık zalimi tehdit mi ediyorsun?

Al; işte benim o, cebbar anid!»

Yarın mahşerde Rabbin huzuruna vardığında,

De ki: «Beni okla parçaladı Velîd.»

Velîd, Nasr bin Seyyar'ı Horasan'a vali tayin etti. Irak âmili olan Yusuf Sakafî de Velid'e adam gönderip pazarlık etti. Vali Nasr'ı bütün amilleri ile beraber satın aldı. Nasr'a da, ehlü ayalini ve emvalini alıp gelmesi için emir gönderdi. Beri taraftan da Velid, bütün vergileri ile Yusuf'a sattığı aynı Nasr'a emir göndererek; ne kadar güzel at ve doğan varsa toplanmasını, oyun ve çalgı âletleri, altın, gümüş ibrikler yaptırmasını, bütün bunları ve Horasan ileri gelenlerini alıp Şam'a gelmesini emretti. Anlaşılan geniş emeller besliyor, ulaşılmaz zevkler içinde yoğrulu saltanatını sürdürmek istiyordu.

Velid'in sayısız zulüm ve ahlâksızlıkları 'kısa zamanda her tarafta nefretle duyuldu. Dedikodusu edilir oldu. Halk, bîzar oldu. Nihayet, babasının diğer cariyelerinden olan kızları yani kendi baba bir kız kardeşleri ile de resmen evlenmesi, halkın tahammülünü taşırdı. Bütün Emevî halkı bu sapığın hal'edilmesinde birleşti. Yerine amcazadesi Yezid'i halife nasb ettiler. Yezid, Şam'ı zabpetti.

Velid, durumu öğrendiği zaman, Şam nahiyelerinden Tedmür'de av ve eğlence ile meşguldü. Yezid, asker göndererek Velid'i ¡kuşattı. Velid, karşı geldi ise de, askeri mağlûp oldu ve kendisi Hisnül Bahr'da sıkıştırıldı.

İşin bittiğini gören Velid, henüz ilk senesinde bulunduğu saltanatını tatlılıkla devam ettirebilmek ümidiyle saray kapısına kadar çıkmış ve her sapık zalim gibi bükemediği kolu öpercesine şu sözleri söylemiştir:

-Ey asker, içinizde asıl ve ulu bir kimse varsa çıkın, konuşalım." Yezid bin Anbese, ileri çıkarak: "İşte ben varım ey Velid! Ne söylemek istiyorsan bana söyle" dedi. Velid: "Ben sizin maaşlarınızı arttırmadım mı? Ben sizin ağır mükellefiyetlerinizi kaldırıp bahşişler vermedim mi? Neden bana karşı böyle isyan ediyorsunuz?»

Yezid: "Biz, sana şahsi işlerimiz için baş kaldırmış değiliz. Bağlı bulunduğumuz İlâhî kanun namına seni azl ediyor ve cezalandırmak istiyoruz. Çünkü sen; şarap içtin, kızına tecavüz ettin, kız kardeşlerinle evlendin. Bu suretle Allah'ın yasaklarını çiğnedin, onun emirlerini küçümseyip onlara ve onları ihtiva eden kitaba hakaret ettin. İşte biz senden bunları, bu zulüm ve ahlâksızlıklarını dava ediyoruz" dedi.

Bu suretle ümidini kesen Velid, odasına çekilerek, daha yakında okla paramparça ettiği Kur'an-ı Kerim'i eline aldı: «Bu gün Hz. Osman'ın şehid olduğu gün gibidir." diye okumaya başladı.

Bu sırada asker, evini kuşattı. Önde Yezid bin Anbese olmak üzere beş-on asker duvarı aşıp odasına girdiler, başına, yüzüne ve diğer yerlerine vurulan kılıç darbeleri ile habis canını aldılar. Başını kestiler, yüzünü yaralarını diktiler ve başını bir mızrağa geçirerek yeni hükümdar Yezid'e gönderdiler.