Rahman kelimesinin sözlük anlamı: Severek ve acıyarak koruyan, şefkat ve merhametle muamele eden.

Rahman isminin terim anlamı: Sonsuz merhametiyle lütuf ve ihsanda bulunan, bu dünyada mü'min kâfir ayrımı yapmadan bütün kullarını nimetlerinden faydalandıran.

Rahman ismi, Rahman ismiyle beraber besmelede geçtiği için 113 surenin başında tekrarlanır.

Allah'ın kendi zatı hakkındaki şu ifadesi, bu açıdan çok anlamlıdır:

"…o, merhamet etmeyi kendine gerekli kıldı…."(1)

Rahman ismi Kur'an'da 57 kere geçer. Rahman, Allah'ın zati ismi olarak kabul edilir. Bir ayette şöyle buyrulmaktadır:

"De ki: "(Rabbinizi) ister Allah diye çağırın, ister Rahman diye çağırın. Hangisiyle çağırırsanız çağırın, nihayet en güzel isimler O'nundur…"(2)

Bir ayet de şöyledir:

"Senden önce gönderdiğimiz elçilerimize sor: Rahmân'dan başka kulluk edilecek ilâhlar var etmiş miyiz?"(3) Bu ayette Rahman, Allah'ın ismi olarak kullanılmaktadır.

İnsanların rahmet etmesiyle Allah'ın rahmet etmesi arasında fark vardır. İnsanlar rahmet edince üzülür yerine göre ağlarlar. Allah'ın rahmetinde duygusallık değil, adalet ve nimetlerden yararlandırma vardır.

Allah'ın, Rahman ismine işaret ettiği bir kutsi hadis şöyledir:

"Ben rahmanım, hısım ve akrabalık da adımdan ayırdığım rahîm kelimesiyle anılmıştır. Akrabalık ilgisini sürdürenle ben de ilgimi devam ettiririm, bu ilgiyi kesenlerden ben de ilgimi keserim."(4) 

Bu kutsi hadisteki uyarıyı hiç unutmamalıyız. Allah'ın rahmetinden istifade etmek isteyen, sıla-i rahime özen göstermelidir.

Rahman ismi, Allah'ın yaratıcı olarak bütün insanlara merhamet ettiği anlamını taşır.

Er-Rahman isminden çıkarmamız gereken ders:

Dünya hayatımız boyunca, Allah'ın rahmetine nail olduğumuzu hiç unutmadan, kulluk görevimizi titizlikle yapmaya çalışmalıyız.

Dipnotlar

1-En'am-12

2-Ä°sra-110

3-Zuhruf-45

4-Müsned, 1, 191, 194; Ebu Davud, Zekât-45; Tirmizi, Birr-9