YAVUZ BÜLENT BAKİLER’DEN DİL İKAZLARI-6

31- YAŞANTI: “Yaşantı” bir çirkinliği, bir zorluğu, bir kabalığı ifade eder. Onu HAYAT kelimesi yerine kullanmak, Türkçenin inceliklerini bilememekten kaynaklanıyor. Usta bir kalem şöyle yazmış; “İNKILÂP” yerine uydurulan


Salih Okur

nedevideobendi@gmail.com

2020-01-01 10:36:39

31- YAŞANTI: "Yaşantı" bir çirkinliği, bir zorluğu, bir kabalığı ifade eder. Onu HAYAT kelimesi yerine kullanmak, Türkçenin inceliklerini bilememekten kaynaklanıyor. Usta bir kalem şöyle yazmış; "İNKILÂP" yerine uydurulan "DEVRİM" ile "HAYAT" yerine uydurulan "YAŞANTI" hiç şüphesiz Türkçeyi hiç bilmeyen cehele-i fecerenin kariha-i sabihasından çıkmıştır"(Yavuz Bülent Bakiler, Sözün Doğrusu; 1, s. 289)

32-YENİDEN SEL VE SAL EKLERİ; Arapça asıllı kelimelere, Türkçe asıllı kelimelere de Fransızcadan alınan sel ve sal eklerini yapıştıramayız.. Yanlış kelimelere birkaç misal daha;

TARİHSEL

SANATSAL

HUKUKSAL

DUYGUSAL

YÖRESEL

SAYISAL

SÖZEL

KİŞİSEL

DENEYSEL

DİNSEL

RUHSAL

MADENSEL

KIRSAL

KENTSEL

TARIMSAL ( Yavuz Bülent Bakiler, a.g.e; 1, s. 298-300)

33-Bir cümleye "NE" kelimesi ile başlayınca, olumsuz bir şekilde bitiremeyiz. Mesela; "Ne İtalya, ne Almanya, ne Fransa dostumuz değildir" demek yanlıştır. "Ne İtalya, ne Almanya, ne Fransa dostumuzdur" denilmelidir. "(Yavuz Bülent Bakiler, Sözün Doğrusu; 2, s. 162)

34-"YA DA" kelimesinin yanlış kullanılması; "Türk Dili ve Edebiyatı profesörlerinden Faruk Kadri Timurtaş "Ya da" başlıklı yazısında diyor ki; "YA DA kelimesi "VEYA, YAHUT" yerine kullanılamaz. Yanlıştır. Ancak cümlede, kendinden önce bir "ya" geçtiği takdirde "ya da" kullanılır. "Erol ya da Mehmet sana bu kitabı verecek" demek yanlış olduğu halde, "Ya Erol ya da Mehmet sana bu kitabı verecek" cümlesi doğrudur." Çünkü ya da'dan önce ya geçmiştir. Bir bağlama edatı olan ya da'yı kullanırken çok dikkat etmek gerektir." (Yavuz Bülent Bakiler, Sözün Doğrusu; 2, s. 162)

Kaynaklar

1-Yavuz Bülent Bakiler, Sözün Doğrusu; 1, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İst. 2008 12. Baskı

2- Yavuz Bülent Bakiler, Sözün Doğrusu; 2, Yakın Plan Yayınları, İst. 2012, 1. Baskı

 

 

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

De ki: Sizin kendisinden kaçtığınız ölüm, muhakkak sizi bulacaktır. Sonra da görüleni ve görülmeyeni bilen Allah'a döndürüleceksiniz de O size bütün yaptıklarınızı haber verecektir.

Cum'a, 8

GÜNÜN HADİSİ

Hastayı ziyaret edin, açı doyurun, esiri kurtarın.

Riyazü's-Salihin

TARİHTE BU HAFTA

*Kanije müdafaası(18 Kasım 1601) *Hz.Fatıma'nın(r.anha) Vefatı(22 Kasım 632) *İstanbul'un Müttefikler Tarafından İşgali(23 Kasım 1918) *Alparslan'ın Şehadeti(24 Kasım 1072) *Öğretmenler Günü(24 Kasım)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SİTE HARİTASI