Mucîb kelimesinin sözlük anlamı: İstekleri işitip cevap veren, duaya icabet eden.

Mucîb isminin terim anlamı: Kendisine dua edenlerin dualarına cevap veren, yapılan duaları karşılıksız bırakmayan.

Duaya cevap vermek, o duayı istendiği şekilde kabul etmek anlamına gelmez. Bu hususta şu ihtimaller vardır:

1-Allah uygun görürse, duayı kabul eder.

2-Allah dilerse, istenenden daha iyisini verir.

3-Allah dilerse, yapılan duayı, istenenden ayrı bir vakitte daha uygun şartlarda yerine getirmek üzere kabul eder.

4-Allah dilerse, duanın karşılığını ahirette verir.

5-Allah, istenen şeyi kulun hayrına görmezse hiç kabul etmez.

Bu konuda iki ayet ve kısa açıklamaları şöyledir:

"Kullarım sana, beni sorduğunda ben onlara çok yakınım. Bana dua ettiği vakit dua edenin dileğine karşılık veririm. O halde benim davetime uysunlar ve bana inansınlar ki doğru yolu bulsunlar."(1)

Ömer Nasuhi Bilmen, bu ayetin duanın kabulüyle ilgili bölümünü şöyle açıklar: '(Bana dua ettiği vakit dua edenin temennisine) hikmet ve menfaate muvafık takdiri ezeliye aykırı değilse (icabet ederim) onu vücuda getiririm.'(2)

"Rabbiniz şöyle dedi: "Bana dua edin, duanıza cevap vereyim. Bana kulluk etmeyi kibirlerine yediremeyenler aşağılanmış bir hâlde cehenneme gireceklerdir."(3)

Allah, kullarını kendisine dua etmeye çağırmakta ve karşılığında onların dualarına cevap vereceğini belirtmektedir.

Dua, mü'minlere kıymet kazandırır:

"(Resûlüm!) De ki: (Kulluk ve) yalvarmanız olmasa, Rabbim size ne diye değer versin? ..."(4)

Müfessir Sabuni bu bölümü şöyle açıklar: 'Ey Peygamber! Onlara de ki: Eğer sizin Allah'a yalvarmanız ve sıkıntılı anlarda ondan yardım dilemeniz olmasa, Rabbim size aldırış etmez.'(5)

İnsana Allah indinde kıymet kazandıran şey, Yüce Yaratıcıya kulluk yapıp sadece ondan istemesidir.

El-Mucîb isminden çıkarmamız gereken ders:

Bize düşen, Allah'ın kulu olduğumuzun bilincinde olmak ve sadece ondan istekte bulunmaktır. Allah, duamızı işitir ve faydamıza olacak şekilde isteğimize cevap verir.

Dipnotlar

1-Bakara-186

2-Ömer Nasuhi Bilmen, Kur'an-ı Kerim'in Türkçe Meali Âlisi ve Tefsiri, C:1, S: 179

3-Mü'min-60

4-Furkan-77

5-Sabuni, Safvetü't-Tefasir, C: 4, S: 296