MOLLA GÜRANİ VE MOLLA HÜSREV

Molla Gürânî: Irak’ın kuzeyinde Şehrizor’da (Kerkük) doğduğu kaydedilmekle beraber kendisinin Diyarbakır Hilar Köyü’nde doğduğunu söylediği rivâyet edilmiştir. Edirne’ye giderek 2. Murad’la görüşen ve onun iltifatına mazhar olan Molla Gürânî, Şehzâde Mehmed’in (Fâtih) hocalığına getirildi.


Orhan Dindar

odindar14@gmail.com

2024-01-22 22:42:28

Molla Gürânî: Irak'ın kuzeyinde Şehrizor'da (Kerkük) doğduğu kaydedilmekle beraber kendisinin Diyarbakır Hilar Köyü'nde doğduğunu söylediği rivâyet edilmiştir. Edirne'ye giderek 2. Murad'la görüşen ve onun iltifatına mazhar olan Molla Gürânî, Şehzâde Mehmed'in (Fâtih)  hocalığına getirildi.

Talebesi ikinci defa tahta geçtiğinde kendisine vezâret teklif edildi ancak "Senin kapında hizmet edenler sonunda vezâret makamına ulaşmayı arzular.  Eğer kendileri dışında bir kimse vezir  olursa sana olan bağlılıkları zayıflar  ve saltanatının düzeni bozulur" diyerek kabul etmedi. Bunun üzerine 1451 yılında kazaskerliğe tâyin edildi.

İstanbul'un fethi sırasında orduyla birlikte fethe katıldı ve savaşın en sıkıntılı günlerinde pâdişâhı teşvik ederek kuşatmanın devamını sağlayan grubun içinde yer aldı. Kazaskerlik görevi sırasında tâyinler konusunda pâdişâhın fikrini almadan ba-ğımsız hareket ettiği için Bursa kadılığıyla görevlendirildi. Bu arada hac farîzasını yerine getiren Molla Gürânî, 1480 yılında, o dönemde en yüksek ilmiye makamı olup daha sonra şeyhülislâmlığa dönüşecek olan İstanbul müftülüğüne getirildi.

Büyük kısmını 2. Bayezid devrinde sürdürdüğü bu görevinde sekiz yıl kaldı. Kabri Fındıkzâde'de, Karâmânî Pîrî Mehmed Paşa Câmii karşısındadır.

Molla Hüsrev

Asıl adı Mehmed'dir. İyi bir medrese tahsilinden sonra Edirne'de müderris, kadılık ve kazaskerlik görevlerine getirildi. İstanbul'un fethi sırasında 2. Mehmed'i destekleyen grupta yer aldı.

Fethin ardından İstanbul'un ilk kadısı Hızır Bey'in vefâtı üzerine İstanbul kadılığına getirildi (1459). Bir dü-ğün cemiyetinde dönemin âlimlerinden Molla Gürani'ye pâdişâhın sağında, kendisine de solunda yer verilmesini ilmi derecesine uygun bulmadığından İstanbul'u terkedip Bursa'ya gitti. Kendi anıyla anılan medresesini kurdu.

Fâtih Sultan Mehmed, Molla Hüsrev'i tekrar İstanbul'a dâvet ederek onu İstanbul müftülüğüne getirdi. Vefât ettiği 1480 yılına kadar bu makamda kaldı. Vefâtı üzerine cenâzesi Bursa'ya götürülerek medresesinin haziresine defnedildi. Fâtih

Sultan Mehmed'in Molla Hüsrev'e "Zamanın Ebû Hanifesidir" dediği rivâyet edilir. Vefâ Molla Hüsrev

Mahallesinde 1460 tarihinde kendi adına inşa edilmiş bir mescid bulunmaktadır. Günümüze eski mescitten minâre, çeşme ve çevre duvarları kalmıştır. Mescidin karşısında, 1. Ahmed dönemi başdefterdarlarından Ekmekcizade Ahmet Paşa'nın hayır eseri olan Medresesi bulunur.

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

FENÂRİ İSA CÂMİİ

FENÂRİ İSA CÂMİİ

Fenâri İsa Câmii: 2. Bayezid döneminde şehirdeki terkedilmiş Bizans kiliselerinin şenlendiril

ATİK MUSTAFA PAŞA CÂMİİ

ATİK MUSTAFA PAŞA CÂMİİ

Ayvansaray semtindeki bu câmi Koca Mustafa Paşa tarafından câmiye çevrilmiş bir Bizans kilises

KOCA MUSTAFA PAŞA

KOCA MUSTAFA PAŞA

Enderun’da yetişmiş olup 2. Bayezid’in Şehzâdelik yıllarında onun hizmetine girmiştir. 2.

MESİH PAŞA

MESİH PAŞA

Rum asıllıdır. Ağabeyi Has Murad Paşa ile İstanbul’un fethi sırasında esir düşmüş ve h

ATİK ALİ PAŞA

ATİK ALİ PAŞA

Aslen Saray Bosna’lıdır. Devşirme olarak Enderun’da yetişti. Hadım lakabıyla da tanınan A

GÜLBAHAR HÂTUN

GÜLBAHAR HÂTUN

Fâtih’in hanımı ve 2. Bayezid’in annesidir. Hayatı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktad

BEYAZIT CÂMİİ VE KÜLLİYESİ

BEYAZIT CÂMİİ VE KÜLLİYESİ

Beyazıt Câmii, Bizans devrinin en büyük meydanının (forum) bir köşesinde inşa ettirilmişti

SULTAN 2. BAYEZİD (1481-1512)

SULTAN 2. BAYEZİD (1481-1512)

1448’de Dimetoka’da doğdu. Fâtih Sultan Mehmed’in Gülbahar Hâtun’dan doğan büyük oğl

BÜYÜK ÇARŞI

BÜYÜK ÇARŞI

İki bedestenin çevresinde meydana gelen ticaret merkezidir. Halk arasında Kapalı Çarşı olarak

HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN

HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN

Babası Bursa tüccarlarından olup, o devirde ticaretle uğraşanlar “hoca” unvanıyla anıldı

HIZIR BEY

HIZIR BEY

İstanbul’un ilk kadısıdır. Eskişehir-Sivrihisar’da doğdu. Sivrihisar’da bir medresede m

Üstünlük ve şeref ancak Allah'ın, Peygamberinin ve mü'minlerindir.

Münâfikûn, 8

GÜNÜN HADİSİ

“Âdemoğlu, kurban bayramı gününde kan akıtmaktan daha sevimli bir amelle Allâh’a yaklaşabilmiş değildir.

İ. Mâlik, Muvatta’, Kur’an 24; Tirmizî, Edâhî, 1; İbn-i Mâce, Edâhî, 3)

TARİHTE BU HAFTA

*Kanije müdafaası(18 Kasım 1601) *Hz.Fatıma'nın(r.anha) Vefatı(22 Kasım 632) *İstanbul'un Müttefikler Tarafından İşgali(23 Kasım 1918) *Alparslan'ın Şehadeti(24 Kasım 1072) *Öğretmenler Günü(24 Kasım)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SİTE HARİTASI