Bu günümüzde yaygınlaştırılan bir anlayıştan kaynaklanan istifham gibi geliyor bana. Evet, maalesef din ve diyanet ile uzaktan–yakından ilgisi olmayan insanlar, hacca gitmenin döviz kaybına sebep olduğu, onun Araplar’a para yedirmekten başka birşey olmadığını söylüyorlar ve belki de bazı müslümanlar bu sözlerden etkileniyorlar. Halbuki hac Allah’ın emridir. O kudsi mekanları ziyaret etmekle elde edilecek şeyler, başka hiçbir şeyle elde edilemez. Hac farizasının yerini başka bir şey tutamaz. Kaldı ki o İslam’ın üzerine bina edildiği beş temel esastan biridir. İ. Azam Hazretlerine isnad edilen bir söz vardır. Der ki o büyük imam: “İbadetlerin en faziletlisi hangisi diye araştırdım. Hacca gittikten sonra anladım ki, en faziletli ibadet hac imiş”. Onun için nafile dahi olsa, maddi imkanları yerinde olan kimselerin hacca gitmelerine, o tevbe musluğundan arınmalarına mani olmak doğru değildir. Fakat, farz olan hac farizasını yerine getiren birisi, toplumun bir kesiminin uyanmış olduğu hizmet fikrine uyanmış veya böylesi kimseleri dinleyebilecek ve onların tavsiyeleri doğrultusunda davranışlarına yön verebilecek kişi ise, nafile hacca gitmeye bedel, İslam adına çok önemli ve hayati sayılan hizmet organizelerinde yetişen talebelere burs vermesi, himmet yapması taleb edilebilir. Bu düşüncelere uyanmamış mü’minlere, başta da ifade ettiğimiz gibi engel olmak bence yanlıştır.