Ders: Muhakemat, Birinci Makale, 12. Mukaddime, Hatimenin Hatimesi

İzah: Prof. Dr. Şener Dilek

*Bir insanın hayatında başarıya giden yol, o insanın istidat ve kabiliyetlerini bilmesi ve ona göre hareket etmesidir.

*Bütün dünya okullarında(Türkiye'de yeni başladı) evvela yapılan şey, çocukların istidat ve kabiliyetlerini keşfetmek ve ona uygun meslek dallarına yönlendirmektir.

*İkinci olarak yapılması gerekli şey, o işin içine girmek ve o iş içerisinde istidatların gelişmesini temindir. Yoksa eşofmanı giyen ama mindere girmeyen kimse güreşçi olamaz.

* Başarı yolunda üçüncü husus, o meslek veya sanatın genel geçer, tecrübeyle sabit temel esaslarına uymaktır.

* Başarı yolunda dördüncü husus, mesleğe muhabbettir. Son devrin hattatlarından Hamid Aytaç beyi(1891-1982) son zamanlarında bir gurup arkadaş ziyaret etmiştik. Kendisi bizlere yazmış olduğu hatlardan örnekler gösterirken, birisi münasebetsiz bir soru sordu; "Ya sen bu kadar sene yazı yazdın, hiç usanmıyor musun?" Hamid bey ona dönerek dedi ki ; "Benim zevkim bu.. benim hayatım bu.. Sen ne konuşuyorsun, ben bir başladım mı, sabaha kadar yazarım, muhabbetle yazarım."

*İnsan neye meylettiyse, meylettiği şeyde büyür, meylettiği şey onda inkişaf ve inbisat eder. İstidad inbisata girdiği vakit, ruha yorgunluk vermez. Hatta beden de yorulmaz.

* Başarı yolunda beşinci husus, o sanatın kanunlarına, prensiplerine tam yapışmak ve fena fi's sanat olmaktır. O sanatla bütünleşmektir.

* Yukarıdaki prensipleri imani hizmetlere de uyarlayabiliriz. Mesela bir kardeşimiz, hizmet-i Kur'an'da makam-ı tebliğe erişmek, hakikatli bir nur talebesi olmak istiyorsa, evvela yapması gerekli olan şey, o mesleğin içine girmek ve istidatlarını o hizmetin içinde inkişaf ettirmektir. Bunun içinde Risale-i Nur'un sayfaları içine mütefekkirane girmelidir. Risale-i Nur'un içinde seyahat etmedikçe, çok çok okuyarak devr-i deveran etmedikçe hakikatlı bir nur talebesi olamazsın.

2-Hizmet prensip ve kaidelerine uymalıdır.

3-Hizmeti, davayı, tebliği, bu sırada karşısına çıkacak çile ve zorlukları sevip benimsemesi gereklidir. Mesleğine muhabbet..

4-Hizmetin genel geçer kurallarına mutabaat.. Mesela takva, günahlardan sakınma, helal lokma yemede hassasiyet gibi..

5-Fenafi'n nur,fenafi'il hizmet, fenafi'i dava olmak. Hayatının gayesi, fıtratının neticesini İslam'a hizmet bilmek. Bütün his ve duygularının öncelikli olarak hizmete kilitlemek..

*Eğer bir hizmetin başındaki insanda yukarıdaki güzide vasıflar olmazsa hizmet edemez, nefsine hizmet ettirir. Ağalık, ekâbirlik, üstünlük meyilleri onda gelişir. Böylece "illa benim dediğim olacak" der, fıtratlara tahakküm eder. Paşalık sürer, birçok istidadı ezer ve hizmetlerde sorunlar ve küskünlükler oluşur.

*Hakikatli ve hakikattar bir ehl-i hizmetten beklenen dört şeydir;

1-Teşvik; kardeşlerine müşevvik olmak, takdir ve teşvik edici olmak

2-İrşad

3-Nasihat, tabii kav-i leyin ile, kırıcı olmadan..

4-Lütuf ile hareket; yani affedicilik, ikram edicilik, şefkatli olmak, kardeşliği muhafaza. Vs.

*İnsanlara mütehakkimane davranan insan ilme ve hizmete manen ihanet eder, ilme hizmet etmek değil, ilmi kendisine hizmetçi yapar..