Ders: 30. Lem'a'dan(İsm-i Kayyum)

İzah: Prof. Dr. Şener Dilek

*Kayyum ismi Cenab-ı Hakk'ın azam isimlerindendir.

*Kayyumiyette "olmazsa olmaz" sırrı mesturdur. Mesela ormanda bir çadır kuracaksınız, çadırın kayyum değeri direktir. Direk olmazsa çadır kurulmaz.

Şurada bir imalat fabrikası var. O fabrikanın kayyum değeri elektriktir. Şarteli indirirseniz her şey durur.

Cemiyetin kayyum değeri ailedir. O gider, tefessüh ederse her şey biter.

İnsan vücudunun kayyum değer kalptir. Kalp durursa o insanın hayatı da durur.

Nesillerin yetişmesinin kayyum değeri şefkattir. Annelerden şefkat çekilse nesiller devam etmez.

Devletlerin, hükümetlerin kayyum değeri adalettir. Adalet yıkılırsa o devlet de kısa bir süre sonra tarumar olur.

Yuvanın kayyum değeri babadır. Ölürse ocak söner.

*Cenab-ı Hakkın her bir isminin intişarı Vahidiyet'e delildir. Ekser esmanın bir mahiyet aynasında temerküz ederek tecelli etmesi Ehadiyet'e delildir.

*Sadece fiziki âlemler açısından bile baksa, insan Kayyumiyet tecellisi karşısında hayrette kalır. Semada yeryüzündeki kum tanelerinin sayısından daha fazla yıldız var. Bakın işte Kayyumiyetin celaldârane tecellisi..Bunlar birbirine çarpmıyor, intizamı bozmuyor. İşte bu akıştaki müdebbiriyet, bu aralarındaki tanzim, bu tasarruf, bu denge Allah'ın Kayyum isminin Vahidiyyet cephesi ile celâlderane tecellisini gösteriyor. Bu azam tecelli insandaki hayreti ateşliyor.

*Ufk-u tecelli-i Rububiyyet

Haşmet-i uluhiyyet

Saltanat-ı azamet

Kibriya

Her bir esmanın kainattaki esma-i ilahiyenin muhit tecellisi ile oluşan intizam-ı ekmelin herşeyi ihata etmesi..

*Vahidiyet noktasında herşeyin onun ile ayakta durması manasında Kayyum isminin celali bir tecellisi var. Bir de ehadiyet noktasında Kayyum tecellisi var. Şöyle ki; kâinatta matlup ve maksud gaye insandır. İnsan kâinatın hulasası ve özetidir. Kayyumiyet noktasından bakılırsa görülür ki âlem insana göre dizayn edilmiş. İnsan kâinatın kayyum değeri olmuş. İnsanın kayyum değeri ise imandır. O halde iman kâinatın da kayyum değeridir. Çekilirse kıyamet kopar. "Evet, evet, evet! Eğer kâinattan risalet-i Muhammediyenin (a.s.m.) nuru çıksa, gitse, kâinat vefat edecek. Eğer Kur'ân gitse, kâinat divane olacak ve küre-i arz kafasını, aklını kaybedecek, belki şuursuz kalmış olan başını bir seyyareye çarpacak, bir kıyameti koparacak."

*Her çekirdekte ağaç olma istidadı bilkuvve var. Ama toprağa girmesi, sembolik ifade edecek olursak varlık dağını eritmesi, eneyi kırması, hüveyi göstermesi lazım. Demek ki kabuğunu kıramayan, enesini parçalayamayan, varlık dağını eritmeyen sümbül veremez. Bu sünnetullah kanunu her şeyde cari olduğu gibi insanın maneviyat gelişimi için de caridir.

*İnsana verilen nimetler içinde sadece mide dairesini düşünürsek, o dairenin emrine verilen nimetlerin haddi hesabı yok. Hayvanların sofrası ile insanların sofrasını kıyas edebiliriz

*İnsan verilen diğer bazı nimetler;

Hayat dairesi

İnsaniyet dairesi

İslamiyet ve iman dairesi..

*En büyük nimet Cenab-ı Hakka iman ve intisaptır.

*Allah muhatap olarak insanı seçmiş. Kur'an hayvanlara hitap etmiyor. Allah'a muhatap olmak da insana verilmiş büyük bir nimet..