Bâsıt kelimesinin sözlük anlamı: Yayan, genişleten.

Bâsıt isminin terim anlamı: Rızkı genişleten, ruhu bedene yayan, İhsan ve lütfunu esirgemeyen.

Allah, kuluna bir takım maddi ve manevi nimetleri bol bol verir.

Allah, maddi nimetlerle birlikte iç huzuru, neşe ve mutluluk da verir. Bütün bunlar, El-Bâsıt isminin tecellileridir.

Konu ile ilgili üç ayet ve kısa açıklamaları şöyledir:

"…(Rızkı) Allah daraltır ve genişletir. Ancak O'na döndürüleceksiniz."(1)

Allah, imtihan sırrına binaen dilediğinin rızkını daraltır, dilediğinin rızkını ise genişletir.

"Şüphesiz Rabbin, dilediğine rızkı bol bol verir ve (dilediğine) kısar. Çünkü O, gerçekten kullarından haberdardır ve onları görmektedir."(2)

Müfessir Sabuni, bu ayeti şöyle açıklar: 'Şüphesiz Rabbin, dilediğine bol rızık verir, dilediğinin rızkını da daraltır. Daraltan da odur, genişleten de odur. O, yarattıklarında, hikmeti gereği dilediği şekilde tasarruf sahibidir. Şüphesiz Allah, kulların faydalarına olan şeyleri bilir. Rızıklardaki farklılık onun cimriliğinden değildir. Aksine, kulların menfaa­tini gözetmesinden dolayıdır. Yüce Allah kulların bilmediği fakat onların faydalarına olan şeyleri bilir.'(3)

"Yahudiler, Allah'ın eli bağlıdır (sıkıdır) , dediler. Hay dedikleri yüzünden elleri bağlanası ve lânet olasılar! Bilâkis, Allah'ın elleri açıktır, dilediği gibi verir…."(4)

Allah cömerttir. Allah'ın cömert olduğu, şu dünyada insanlara bitkiler ve hayvanlar vesilesiyle verdiği sınırsız nimetlerden bellidir. Allah, hikmetine binaen dilediğine dilediği kadar nimet verir.

El-Bâsıt isminden çıkarmamız gereken ders:

Allah'ın cömert olduğunu bilerek, ondan dünyamız ve ahiretimiz için hayırlı olan maddi ve manevi nimetleri istemeli ve diğer insanlara karşı cimri olmamalıyız.

Dipnotlar

1-Bakara-245

2-İsra-30

3-Sabuni, Safvetü't-Tefasir, C: 3, S: 377

4-Maide-64