Mütekebbir kelimesinin sözlük anlamı: Büyüklenen, kibirli, azametli, ulu.

Mütekebbir kelimesinin terim anlamı: Zatının ve sıfatlarının ululuğu ve büyüklüğü insanların bilemeyeceği kadar üstün olan ve her hadisede büyüklüğünü gösteren.

İçinde "El-Mütekebbir" ismi geçen ayet şöyledir:

"O, öyle Allah'tır ki, kendisinden başka hiçbir tanrı yoktur. O, mülkün sahibidir, eksiklikten münezzehtir, selâmet verendir, emniyete kavuşturandır, gözetip koruyandır, üstündür, istediğini zorla yaptıran, büyüklükte eşi olmayandır. Allah, müşriklerin ortak koştukları şeylerden münezzehtir."(1)

Bu ayetteki Mütekebbir kelimesi, aşağıda isimleri sıralanan beş mealde şu şekilde tercüme edilmiştir:

Diyanet tercümesi: "Büyüklükte eşsiz"

Diyanet Vakfı tercümesi: "Büyüklükte eşi olmayandır."

Hasan Basri Çantay: "Büyüklükte eşi olmayandır."

Ömer Nasuhi Bilmen: "Kibriyası pek azim bulunan"

Diyanet Tefsiri, bu ayetteki Mütekebbir kelimesini şu şekilde açıklamıştır: 'Mütekebbir: Büyüklüğü apaçık olan, azametini ortaya koyan, büyüklük ancak kendisine yaraşan, büyüklükte eşi olmayan.'(2)

İnsanın mütekebbir olması, kendinde bulunmayan yüksek nitelikleri varmış gibi göstermesidir. İnsanın kendisini başkasından üstün görüp öyle davranması günahtır; Allah'a karşı kibirlenmesi ise küfür olur.

Bir hadis-i şerif şöyledir: "Kibriya benim ridam, azamet ise benim ızârımdır. Bunlardan biri konusunda bana ters düşen kimseye azab ederim."(3)

El-Mütekebbir isminden çıkarmamız gereken ders:

Bize düşen, Allah'ın sınırsız olarak üstün olduğunu bilip ona teslim olarak yaşamak ve sahip olduğumuz bazı nitelikli vasıfların ise, Yüce Yaratıcının bize birer lütfu olduğunu hiç unutmamaktır.

Dipnotlar

1-Haşr-23

2-DİB Kur'an Yolu Tefsiri, C: 5, S: 304

3-Müslim, Birr bâbı, c. III, s. 2023, H. No 2620