Tarihlerde, Roma şehrinin kuruluşu ile alâkalı rivayetlerde de geçen Emliyos'un hikâyesi şöyledir: Emliyos'un babası ve Roma çevresinin hükümdarı olan Herkülos, uzun süren saltanatının sonlarında, saltanat haklarını büyük oğlu Nömitör'e devreder. Bunun üzerine Emliyos isyan ederek taraftarları ile babasını devirir

ve saltanatı eline geçirir. Babasını ve ağabeyi Nömitör'ü hapseder. Ağabeyinin oğlu Austos'u öldürtür. Onun kız kardeşi Riyasilâya'yı da iffetini koruması şartı ile Zeşta adlı putun hizmetine verir.

Emliyos, rakipsiz saltanatına devam ededursun, Riyasüâya da sözünde durmayarak hamile kaldı ve ikiz oğlan doğurdu. Amcası Emliyos'tan korktuğu için, de Romenos ve Romos adındaki çocuklarını beslemek üzere bir çobana verdi. (Bazıları, çobana bizzat durumu öğrenen kral Emliyos tarafından öldürülmek üzere verildiğini, çobanın bunları kıyamayıp beslediğini yazar.)

Çobanın karısı Lîba (Kurt) çocukları emzirerek büyüttü. (Gene bazıları, çobanın karısının adının kurt manasına geldiğine aldanarak, çocukların Emliyos tarafından Tiber nehrine atıldığını, dalgalar tarafından kıyıya çıkarıldıklarını orada da bir kurt tarafından emzirildiklerini, sonra çoban tarafından görülerek alınıp karısına görüldüklerini rivayet ederler.) Delikanlılık çağına gelen kardeşler, hadiseleri öğrenirler ve büyük amcalarından intikam almak için çareler ararlar.

Günün, birinde, avlanmakta olan Emliyos'u tenha bir yerde sıkıştırarak üzerine hücum edip öldürüyorlar ve bu suretle dayı ve dedelerinin intikamını alıyorlar. Romalos kardeşler zalimi cezalandırdıktan sonra, henüz hayatta olan dedeleri Nomitor'ü hapisten çıkararak tahta çıkarmışlar. Bu suretle büyük güç ve ün kazanan kardeşler, dedelerinden sonra tahta geçerek Tiber nehri kenarında bugünkü Roma şehrinin temellerini de atmışlardır.