Soru: İslamiyet'te evli erkeğe ve kadına uygulanan recm cezasının uygulanabilmesi için gerekli olan şartlar nelerdir.Bu cezayı gerektiren zina için af sözkonusu olabilir mi?Af söz konusuysa zina suçunu işleyen kadın ve erkek hangi şartlarda affedilebilirler? Cevap:Recm cezasının uygulanabilmesi için pek çok şart vardır. Birazdan bu şartların hepsini tek tek yazalım. Şartları okuyunca meğer recm cezasının uygulanması ne kadar da zormuş diyeceksiniz. Bu şartlardan en az birinin olmaması recm cezasını düşürür. Şimdi şartları söyleyelim: 1. Zina eden kadın veya erkeğin ergin olması. 2. Akıllı olması. Akıl hastasına had uygulanmaz. Akıllı ve ergin bir kimse akıl hastası ile zina etse, yalnız kendisine had uygulanır. 3. Evli olan gayri müslime recm yerine değnek cezası uygulanır. Şâfiî ve Hanbelîlere göre pasaportla İslâm devletine gelen gayri müslim yabancılara ne zina ve ne de içki içme cezası uygulanmaz. 4. Zinanın zor kullanarak olmaması gerekir. 5. Zinanın diri bir insanla olması gerekir. 6. Zina edilen kadının da ergin veya kendisine cinsel istek duyulan bir yaşta olması gerekir. 7. Zinanın bir şüpheye dayalı olmaması gerekir. Zinanın bir para karşılığında olması halinde Ebû Hanife'ye göre her ikisine de had cezası uygulanmaz. Çünkü bu durum bir mehir karşılığında nikâh akdine benzemektedir. Burada şüpheden dolayı had düşer. Ancak fiil haram olduğu için ta'zir uygulanır. Ebû Yusuf ve İmam Muhammed'e göre bu durumda da had cezası verilir (Ömer Nasuhi Bilmen, İstilâhât-ı Fıkhıyye Kâmusu, İstanbul 1968, III,197 vd.). 8. Cinsel temasın önden olması. Arkadan ilişki yani livata için Ebû Hanîfe'ye göre yalnız ta'zir cezası uygulanır. Ebû Yusuf, İmam Muhammed ve Hanefiler dışındaki üç mezhebe göre ise livata haddi gerektirir. Yabancı bir kadına ön veya arka dışında karın, uyluk gibi başka bir yere temas ise yalnız ta'zîri gerektirir. Çünkü bu, şer'an kendisine bir şey takdir edilmeyen münker bir fiildir. 9. Had cezalarının uygulanabilmesi için İslâm devletinin varlığı şarttır. 10. Zina eden erkek veya kadının halen veya daha önce sahih nikâhla evlenmiş olması ve bu nikâh devam ederken eşiyle bir defa da olsa cinsel temasta bulunması şarttır. Böyle bir erkeğe "muhsan", kadına ise "muhsana" denir. Recm cezası için bu son niteliğin bulunması da gerekir. Ayrıca recm gerektiren zina suçunun sabit olması için de iki önemli şart vardır. Bunlar: 1. İkrarla Tesbit: Zina ikrarında bulunanın akıllı, ergin olması ve zorlama altında bulunmaması gerekir. Ayrıca ikrarın dört defa yapılması gereklidir. Diğer yandan dört ikrarın ayrı meclislerde yapılması gerekir. 2. Zinayı dört şahitle ispat: Zinanın müslüman, erkek, adaletli ve hür dört erkek şahitle ispat edilmesi gerekir (en-Nisâ', 4/15; en-Nûr, 24/4,13). Şahit sayısı dörtten az olur veya dördüncü şahit "sadece bunları bir yorgan altında gördüm" gibi kesin zinaya delâlet eden beyanda bulunmasa, ilk üç şahide "zina iftirası (kazf)" cezası uygulanır. Zina isnat edilenden had düşer. Çünkü Hz. Ömer, Muğîre (r.a)'in zinasına şahitlik eden üç kişiye zina iftirası cezası uygulamıştır (bk. ez-Zühayli, a.g.e., VI, 48; "Kazf" maddesi).